Sıcak Neptün (hot neptune)

Sıcak bir Neptün (veya Hoptün), normalde 1 AU'dan daha kısa bir sürede yıldızına yakın yörüngede dönen, Uranüs veya Neptün'ünkine benzer bir kütleye sahip dev bir gezegen türüdür. Kesin olarak keşfedilen ilk sıcak Neptün, yaklaşık 33 ışıkyılı uzaklıktaki bir ekzogezegen olan 2007'de Gliese 436 b idi. Son gözlemler, Samanyolu'ndaki sıcak Neptünlerin daha önce düşünülenden daha büyük bir potansiyel topluluğnu ortaya çıkarmıştır. Sıcak Neptünler in-situ (yerinde) veya ex-situ olarak oluşabilirler.

Ana yıldızlarına yakınlıkları nedeniyle sıcak Neptünler, daha uzak bir noktadan görüldüğü gibi, daha büyük yörüngelerde aynı kütleye sahip gezegenlere kıyasla, yıldızlarından çok daha büyük bir hıza ve geçiş yapma şansına sahiptir. Bu, onları transit-tabanlı gözlem yöntemleriyle keşfetme olasılığını arttırır.

Geçiş yapan sıcak Neptünler arasında, Gliese 436 b ve HAT-P-11b sayılabilir. Gliese 436 b (GJ 436b olarak da bilinir), 2007'de kesin olarak keşfedilen ilk sıcak Neptün'dü. 2004'te keşfedilen ekzogezegen Dulcinea (veya HD 160691 c) de sıcak bir Neptün olabilir, ancak kesin olarak belirlenmemiştir. Bir diğeri, Neptün'den biraz daha büyük bir kütleye sahip olan ve yıldızını 0.1 AU'da dönen, Kepler-56b olabilir.

Sıcak Neptünlerin nasıl oluşabileceğine dair ilk teorik çalışma 2004'te yapıldı. Bu gezegenler ex-situ, yani büyürken mevcut konumlarına göç ederek oluşmuşlarsa, büyük miktarlarda donmuş uçucu madde ve amorf buz içerebilirler. In-situ (yerinde) oluşmuşlarsa, ağır elementler tamamen refrakter malzemeleri kapsayabiliecektir. Şimdilik, oluşum tarzından bağımsız olarak, sıcak Neptünler, hacimlerinin çoğunu oluşturan hidrojen ve helyum başta olmak üzere büyük (kütlece) gaz fraksiyonları içermelidir.


(a) Sıcak Neptünün artistik görünümü, (b) Gliese 436 b ile Neptün'ün boyut karşılaştırması

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Hot_Neptune
https://en.wikipedia.org/wiki/Gliese_436_b

9 Nisan 2022

 

GERİ (ekzo gezegenler)
GERİ (basit bedenler)
GERİ (ekstrasolar bedenler)
GERİ (astronomik obje)