Güneş Sistemi, Tablo-1 (solar system)


Adı (Türü)

Güneş
(Yıldız)
Samanyolu Gökadasında bilinen yaklaşık 200 milyar yıldızdan birisi olan Güneş'in kütlesi sıcak gazlardan oluşur ve çevresine ısı ve ışık şeklinde radyasyon yayar.
Güneş, güneş sisteminin merkezinde yer alan yıldızdır. Orta büyüklükte bir yıldızdır, tek başına güneş sistemi kütlesinin % 99,8'ini oluşturur.
Uydu sayısı: 7.10+
İç Güneş Sistemi
Merkür
(Gezegen)
Merkür güneş sistemindeki en küçük ve Güneş'e en yakın gezegen.[a] Yaklaşık 88 Dünya gününe eşit yörünge süresi ile güneş sistemindeki diğer gezegenlerden daha hızlıdır. Dünya'dan bakıldığında, kendi yörüngesi etrafında 116 günde hareket ettiği görünür.
Uydu sayısı: 0
Venüs
(Gezegen)
Venüs, güneş sisteminde, Güneş'e uzaklık bakımından ikinci sıradaki, sıcaklık bakımından da birinci sıradaki gezegendir
Güneşe uzaklık bakımından ikinci sırada olmasına rağmen en sıcak gezegen olmasının nedeni de atmosferinin gelen güneş ışınlarının dışarı çıkmasına izin vermemesidir. Ayrıca  Zühre, Çolpan veya Çoban Yıldızı olarak da bilinir.
Uydu sayısı: 0
Dünya
(Gezegen)
Dünya; (Yerküre), güneş sisteminde Güneş'e en yakın üçüncü gezegendir. Güneş sistemindeki en yoğun ve beşinci büyük gezegendir. Şu an için üzerinde yaşam olduğu bilinen tek gezegendir.
Katı ya da kaya ağırlıklı yapısı nedeniyle üyesi bulunduğu yer benzeri gezegenler grubuna adını vermiştir. Bu gezegen grubunun kütle ve hacim açısından en büyük üyesidir. Büyüklükte, güneş sisteminin 8 gezegeni arasında gaz devlerinin büyük farkla arkasından gelerek, beşinci sıraya yerleşir. Tek doğal uydusu Ay'dır. Yeryüzü, Yerküre, Mavi Gezegen ya da Latince adıyla Terra olarak da anılır.
Uydu sayısı: 1
Ay
(Dünya’nın uydusu)
Ay, Dünya'nın tek doğal uydusudur. Güneş sistemi içinde beşinci büyük doğal uydudur
Mars
(Gezegen)
Mars, güneş sisteminin Güneş'ten itibaren dördüncü gezegenidir. Yüzeyindeki yaygın demir oksitten dolayı kızılımsı bir görünüme sahip olduğu için Kızıl Gezegen de denir.
İnce bir atmosferi olan Mars gerek Ay'daki gibi meteor kraterlerini, gerekse Dünya'daki gibi volkan, vadi, çöl ve kutup bölgelerini içeren çehresiyle bir yer benzeri gezegendir. Ayrıca dönme periyodu ve mevsim dönemleri Dünya’nınkine çok benzer.
Uydu sayısı: 2
Phobos
(Mars’ın uydusu)
Phobos Mars'ın iki uydusundan biridir. Mars'ın diğer uydusu Deimos'dan hem daha büyüktür, hem de Mars'a daha yakındır. Güneş sistemindeki tüm diğer uydular içinde gezegenine en yakın konumlanmış uydudur.
1877’de keşfedilmiştir.
Deimos
(Mars’ın uydusu)
Deimos, Mars gezegeninin bir uydusudur. Muhtemelen Mars'ın yörüngesi tarafından yakalanmış bir asteroiddir. Mars'a olan uzaklığı 20 bin km'dir ve gezegenin çevresinde bir turu yaklaşık 115342 saatte tamamlar. Ortalama 1,5 km olan çapıyla güneş sisteminin en küçük uydularından biridir.
1877’de keşfedilmiştir.
Asteroit Kuşağı
Vesta
(Asteroit)
4 Vesta Asteroit Kuşağı'nın ikinci büyük gök cismidir. Ortalama çapı yaklaşık 530 km ve tahminî kütlesi Asteroit Kuşağı'nın toplam kütlesinin yaklaşık 9%'udur. Vesta en parlak asteroittir ve Güneş'ten en uzak olduğu nokta Ceres'in Güneş'e en yakın olan uzaklığından çok az fazladır.
Uydu sayısı: 0
29 Mart 1807'de keşfedilmiştir.
Ceres
(Cüce Gezegen)
Ceres, güneş sisteminde en büyük cüce gezegendir. Ana asteroit kuşağında yer alır, Mars ile Jüpiter arasındaki en büyük cisimdir. Asteroitler arasında ilk keşfedilen olduğu için 1 numara ile adlandırılmıştır. Aynı zamanda 50 yıl boyunca da 8. gezegen olarak sınıflandırılmıştır. 950 km çapında olan Ceres, Asteroit Kuşağı'nın açık ara en büyük cismidir ve kuşağın toplam kütlesinin % 32'sine sahiptir.
Uydu sayısı: 0
1 Ocak 1801’de keşfedilmiştir.
Pallas
(Asteroit)
Pallas, güneş sisteminde asteroit kuşağında bulunan büyük bir asteroittir. Küçük gezegen tanımına göre 2. olarak keşfedildiği için 2 Pallas olarak da bilinir.
Uydu sayısı: 0
28 Mart 1802’de keşfedilmiştir.
Hygeia
(Asteroit)
10 Hygiea, güneş sistemindeki Asteroit kuşağında bulunan, hacim ve kütle bakımından dördüncü en büyük gök cismidir. Çapı 350–500 km arasında değişir ve kütlesi asteroit kuşağının toplam kütlesinin % 2,9'unu oluşturur. Karbonlu yüzeye sahip koyu C-tipi asteroitler sınıfının en büyüğüdür.
Uydu sayısı: 0
12 Nisan 1849’da keşfedilmiştir.
Dış Güneş Sistemi
Jüpiter
(Gezegen)
Jüpiter (Erendiz, Müşteri) güneş sisteminin en büyük gezegenidir. Güneş'ten uzaklığa göre beşinci sırada yer alır. Büyük ölçüde hidrojen ve helyumdan oluşmakta ve gaz devleri sınıfına girmektedir.
Uydu sayısı: 67
İo
(Jüpiter’in uydusu)
İo, Jüpiter'in doğal uydularından biridir. 1610yılında Galileo Galilei tarafından bulunan dört büyük uydudan (Galilei uyduları) yörüngesi en içte bulunanıdır. Güneş sisteminde üzerinde sürekli olarak gazlar ve lav püskürten yanardağlar bulunan tek uydudur.
1610’da keşfedilmiştir.
Europa
(Jüpiter’in uydusu)
Europa, Jüpiter'in yörüngesinde bulunan dört Galilei uydusunun en küçüğüdür. 1610 yılında Galileo Galilei tarafından bulunan dört büyük uydudan gezegene yakınlık açısından ikinci sırada bulunur, bu nedenle Jüpiter'in 'II' numaralı uydusu olarak adlandırılmıştır. 3000 kilometre çaplı uydunun yüzeyi buzla kaplıdır.
Europa' nın kalın buz tabakasının altında bütün uyduyu kaplayan bir okyanus olduğu ve bu sebeple Europa' da yaşamın mümkün olabileceği düşünülmektedir. Son yapılan keşiflerde buz katmanlarının altında büyük göllerin izlerine rastlanmıştır.
1610’da keşfedilmiştir.
Ganymede
(Jüpiter’in uydusu)
Ganymede, Jüpiter'in doğal uydularından biridir. Jüpiter'in ve aynı zamanda güneş sisteminin en büyük uydusudur. Merkür gezegeninden daha büyüktür. 1610 yılında Galileo Galilei tarafından bulunmuş ve o dönemde tanımlanan 4 Galilei uydusu arasında gezegene yakınlık açısından üçüncü sırada bulunması nedeniyle Jüpiter'in 'III' numaralı uydusu olarak adlandırılmıştır.
Ganymede, İo ve Europa ile 1:2:4 Laplace rezonansı içinde gezegeni etrafında dönmektedir.
1610’da keşfedilmiştir.
Callisto
(Jüpiteri’n uydusu)
Callisto, Jüpiter'in doğal uydularından biridir. Büyüklükte Jüpiter'in uyduları arasında ikinci, güneş sistemindeki tüm uydular arasında üçüncü sırayı alır. 1610 yılında Galileo Galilei tarafından bulunmuş, ve o dönemde tanımlanan 4 Galilei uydusu içinde gezegene en uzaktaki olması nedeniyle Jüpiter'in 'IV' numaralı uydusu olarak adlandırılmıştır.
Güneş sisteminde, üzerinde en çok krater bulunan gök cismidir. Yüzeyi son 4 milyar yılda hiç değişmemiştir.
1610’da keşfedilmiştir.
Satürn
(Gezegen)
Satürn (eski adı ile Zühal[1]) güneş sisteminin Güneş'e yakınlık sırasına göre 6. gezegenidir. Büyüklük açısından Jüpiter'den sonra ikinci sırada gelir.
Çıplak gözle izlenebilen 5 gezegenden biri (diğerleri, Merkür, Venüs, Mars ve Jüpiter) olarak eski çağlardan beri insanoğlunun dikkatini çekmiştir. Büyük ölçüde hidrojen ve helyumdan oluşmakta ve gaz devleri sınıfına girmektedir.
Uydu sayısı: 62
Mimas
(Satürn’ün uydusu)
Diğer bir adı da Satürn I'dir. Güneş sistemindeki diğer uydularla kıyaslandığında çapının büyüklüğü açısından yirminci sırada yer alır.
1789 yılında keşfedilmiştir.
Enceladus
(Satürn’ün uydusu)
Enceladus, Satürn'ün altıncı büyük uydusudur.[1]Yaklaşık 500 km çapındadır. Satürn'ün doğal uydusudur. Yakın bir zamanda bu uyduda buz kütleleri bulunmuştur.
1789 yılında keşfedildi.
Tethys
(Satürn’ün uydusu)
Tethys ya da Saturn III, Satürn'ün orta boylu uydularındandır. . Buz ve kayadan oluşmuştur. Tethys'in yüzeyi çok parlaktır. Satürn'ün uyduları arasında Enceladus'tan sonra en parlak uydudur.
1684’te keşfedilmiştir.
Dione
(Satürn’ün uydusu)
Dione, Cassini'nin Paris'te keşfettiği ve isimlendirdiği 4 uydudan (Tethys, Dione, Rhea ve Iapetus) biridir. 1122 km çapında olan Dione, güneş sisteminin 15. büyük uydusudur.
1670'ler ve 1680'lerde keşfedilmiştir.
Rhea
(Satürn’ün uydusu)
Rhea, Satürn'ün uydularından biridir.. Büyüklük açısından gezegenin Titan'dan sonraki en büyük uydusudur. Gezegenin tüm uyduları arasında 21. sırada yer alır.
1672’de keşfedilmiştir.
Titan
(Satürn’ün uydusu)
Titan, (Satürn VI), Satürn'ün en büyük uydusudur, yoğun bir atmosferi olduğu bilinen tek doğal uydudur.
Dünya dışında, yüzeyinde kararlı sıvı bulundurduğu kanıtlanan 2. gökcismidir. Titan'daki büyük su kütleleri gibi görünen bu okyanusların, metan gazının sıvı hali olduğu görülmüştür.
1655'te keşfedilmiştir.
Hyperion
(Satürn’ün uydusu)
Hyperion, Satürn'e ait bir uydu. Saturn VII olarak da bilinir. Şekli düzgün küreden çok bir kayayı andırır. Açıklanamayan sünger benzeri bir yapısı vardır.
1848 'de keşfedilmiştir.
İapetus
(Satürn’ün uydusu)
Iapetus ya da Japetus, Satürn gezegeninin üçüncü büyük uydusudur. Iapetus en çok dramatik iki tonlu rengiyle bilinse de keşfedildiği zamandan bugüne fiziksel özellikleriyle ayırt edilir olmuştur.
1671'de keşfedilmiştir.
Uranüs
(Gezegen)
Uranüs güneş sisteminin Güneş'ten yakınlık sırasına göre 7. gezegenidir. Çap açısından Jüpiter ve Satürn'den sonra üçüncü, kütle açısından bu iki gezegen ve Neptün'ün ardından dördüncü sırada gelir. Buz devleri sınıfına girmektedir.
Uydu sayısı: 27
1781’de keşfedilmiştir.
Puck
(Uranüs’ün uydusu)
Puck, Uranüs'ün en büyük altıncı uydusu olup 164 km'lik genişliktedir. Titania, Oberon, Umbriel, Ariel ve Miranda'dan sonra en büyük uydudur. Gezegen etrafında 20 saatte dolanan aktif bir uydudur. Uranüs'ün en büyük düzensiz uydusudur.
30 aralık 1985’te keşfedilmiştir.
Miranda
(Uranüs’ün uydusu)
Miranda, Uranüs'ün bir uydusudur. Biçimi tam bir küre değildir; yüzey şekilleri güneş sistemindeki hiçbir gökcismine benzemez. Yüzey şekillerinin, alt katmanlardaki sıvıların yüzeye çıkıp donması sonucu oluştuğu sanılmaktadır.
1948’de keşfedilmiştir.
Ariel
(Uranüs’ün uydusu)
Ariel, Uranüs' ün uydularından biridir. Ariel'in yarıçapı 1190 km ve yörünge uzaklığı 191000 km' dir. Uranüs' ün 5 orta büyüklükteki uydusu içinde en parlak yüzeye sahip olanı ve aynı zamanda jeolojik açıdan en aktif olanı konumundadır. Yüzeyi, bir baştan bir başa kesintisiz olarak süren vadilerle kaplıdır.
1851’de keşfedilmiştir.
Umbriel
(Uranüs’ün uydusu)
Umbriel, Uranüs'ün bir uydusudur.
1851’de keşfedilmiştir.
Titania
(Uranüs’ün uydusu)
Titania, Uranüs'ün en büyük, güneş sisteminin sekizinci en büyük uydusudur. Ortalama 1.578 kilometre çapındaki Titania, beş büyük uydu arasında Uranüs'ün yörüngesindeki ikinci sıradaki uydudur; gezegenine göre 436.000 kilometre uzaklığındaki bir yörüngede döner. Yörüngedeki dönüşünü 8,7 dünya gününde tamamlar.
1787’de keşfedilmiştir.
Oberon
(Uranüs’ün uydusu)
Ortalama 760 km çapıyla Uranüs'ün ikinci en büyük uydusudur. Oberon'un yörüngesi kısmen Uranüs'ün Manyotosferi’nde bulunur. Dış yüzeyi ile çekirdek arasındaki sınırda sıvı su tabakası mevcut olabilir. Dış yüzeyinde çok sayıda çarpma kraterleri bulunur, yaklaşık olarak 210 kilometre çapında çarpma kraterlerinin olduğu düşünülüyor.
1787’de keşfedilmiştir.
Neptün
(Gezegen)
Neptün, güneş sisteminin sekizinci ve Güneş'e en uzak gezegenidir. Çapına göre en büyük dördüncü, kütlesine göre ise en büyük üçüncü gezegendir. Dünya'nın 17 katı kütlesiyle ikizi sayılabilecek Uranüs'ten çok az büyük ve daha yoğundur. Güneş'e olan uzaklığı ortalama 30 Astronomik birimdir (AU). Neptün şimdiye kadar sadece Voyager 2 tarafından ziyaret edildi.
Uydu sayısı: 14
23 Eylül 1846'da keşfedilmiştir.
Proteus
(Neptün’ün uydusu)
Proteus ya da Neptün VIII, ikinci büyük Neptün Ay’ı ya da Neptün'ün en büyük iç uydusu olarak da bilinir.
Proteus’un çapı 400 km olmasına rağmen çeşitli içbükey yönleriyle yüksek düzensiz bir şekil halini almıştır. Yüzeyi koyu renkli ve yoğun kraterlerdir. En büyük krater çapı 200 km'den fazladır. Ayrıca yüzeyinde, oluklar ve büyük vadiler vardır.
1989'da keşfedildi.
Triton
(Neptün’ün uydusu)
Triton Neptün’ün en büyük uydusudur. Triton'un karmaşık bir jeolojik tarihi vardır ve yüzeyinin göreli olarak genç olduğuna inanılmaktadır. Triton'un Neptün'ün çekimine yakalanmış bir Kuiper kuşağı nesnesi olduğuna inanılmaktadır.
10 Ekim 1846'da keşfedilmiştir.
Nereid
(Neptünün uydusu)
Nereid, Neptün'ün en büyük üçüncü uydusudur. Triton'dan sonra Neptün'ün keşfedilen ikinci uydusudur.
Nereid, Neptün'ün diğer uydularına göre yörüngesinde ters yönde hareket etmektedir ve oldukça eliptik bir yörüngeye sahiptir. Bu sıradışı özellikleri nedeniyle Neptün'ün kütle çekimine yakalanmış bir Kuiper kuşağı cismi olduğu sanılmaktadır.
Nereid'in ortalama yarıçapı 117 km'dir, düzensiz şekilli bir uydu için görece büyük bir yarıçapa sahiptir.
1949’da keşfedilmiştir.
Kuiper Kuşağı
Orcus
(Cüce Gezegen)
90482 Orcus (geçici adı 2004 DW 'tür) Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü ve Yale Üniversitesi bilim adamları tarafından keşfedilen bir Kuiper kuşağı gök cismidir.
Uydu sayısı: 1
17 Şubat 2004’te keşfedilmiştir.
Vanth
(Orcus’un uydusu)
Vanth, 90482 Orcus'un tek doğal uydusudur. 300 km çapındadır ve en büyük üçüncü asteroit uydusudur. Geçici adı S/2005 (90482) 1'dir. Orcus etrafında bir tam turunu 10 günde tamamlar. Çapı Orcus'un sekizde üçü, kütlesi Orcus'un kırkta biri kadardır.
13 Kasım 2005'te keşfedilmiştir.
Huya
(Cüce Gezegen)
Uydu sayısı: 0
Pluton
(Cüce Gezegen)
Plüton, formal adı 134340 Pluto, güneş sisteminde bilinen en büyük ikinci cüce gezegen, en büyük Neptün ötesi ve doğrudan Güneş'in etrafında dönen en büyük on birinci cisimdir. Önceleri gezegen olarak sınıflandırılmıştı. Plüton, birçok cismi barındıran Kuiper kuşağı'nın en belirgin üyelerinden biridir.
Uydu sayısı: 5
18 Şubat 1930’da keşfedilmiştir.
Charon
(Plüton’un uydusu)
Charon, Plüton'un en büyük doğal uydusu ya da ikili gezegen sisteminin diğer cüce gezegeni olan Neptün ötesi gökcismidir. Plüton'un diğer uyduları Nix ve Hydra'nın 2005 yılında Kerberos'un 2011 yılında ve Styx ise 2012 yılında keşfinden sonra Pluto I olarak da tanımlanmaktadır.
1978'de keşfedilmiştir.
Ixion
(Cüce Gezegen)
Uydu sayısı: 0
Salacia
(Cüce Gezegen)
Günümüzde 11 bilinen, beşi kabul edilen cüce gezegen tanımlamıştır ve ek olarak OR, Quaoar, Sedna, Orcus, 2002 MS, Salacia ve daha bir düzine olası cüce gezegen daha. 
Uydu sayısı: 1
Actaea
(Salacia’nın uydusu)
Salacia'nın bilinen tek doğal uydusudur. Salacia ve Actaea, bazıları tarafından ikili bir nesne olarak görülüyor.
21 Temmuz 2006’da keşfedilmiştir.
Quaoar
(Cüce Gezegen)
50000 Quaoar (geçici adı 2002 LM60). Güneş'in Kuiper kuşağı'nda bulunan bir Neptün ötesi gök cismidir.
Uydu sayısı: 1
4 Haziran 2002'de keşfedilmiştir.
Weywot
(Quaoar’ın uydusu)
Weywot, resmî olarak (50000) Quaoar I Weywot; Neptün ötesi cisim  Quaoar'ın bilinen tek uydusudur. İlk olarak Michael E. Brown, 14 Şubat 2006'da çekilen bir resime dayanarak, 22 Şubat 2007'de rapor etmiştir. 74 km çapında olan Weywot, Quaoar'ın 1/2000 ağırlığındadır ve 1/12 büyüklüğündedir.
Makemake
(Cüce Gezegen)
Makemake veya resmî olarak (136472) Makemake, güneş sistemindeki bilinen üçüncü büyük cüce gezegen ve Kuiper kuşağındaki ikinci büyük obje. Makemake'nin çapı kabaca Plüton'un dörtte üçü kadardır. Bilindiği kadarıyla Makemake'nin hiç uydusu yoktur, bu durum da onu diğer büyük Kuiper kuşağı objeleri arasında farklı kılar.
Bu gezegenin ortalama 30 K (-243.2 °C) olan aşırı düşük sıcaklığı bize yüzeyi hakkında bazı detaylar vermektedir. Tahminlere göre yüzeyi; metan, etan ve olasılıkla nitrojen buzulları ile kaplıdır.
Uydu sayısı: 0
31 Mart 2005'te keşfedilmiştir.
Haumea
(Cüce Gezegen)
Haumea, Neptün'ün yörüngesinin ötesinde bulunan bir cüce gezegendir. Sadece Plüton'un üçte biri kütlesindedir. 17 Eylül 2008'de, Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) tarafından cüce gezegen olarak kabul edildi.
Uydu sayısı: 2
28 Aralık 2004'te keşfedildi.
Namaka
(Haumea  uydusu)
Namaka, Haumea'nın uydusu. Hawaii mitolojisinde Haumea'nın iki kardeşinden biridir.
30 Temmuz 2005’te keşfedilmiştir.
Hiʻiaka
(Haumea  uydusu)
Hiʻiaka, Haumea'nın uydusu. Hawaii mitolojisinde Haumea'nın iki kardeşinden biridir.
2005’te keşfedilmiştir.
Dağınık Disk
Eris
(Cüce Gezegen)
Eris (2003 UB313), Plüton cüce gezegeninden çok az küçük olan Neptün ötesi cisim. Palomar Gözlemevi merkezli keşif ekibi, NASA ve bazı basın organları tarafından güneş sisteminin onuncu gezegeni olarak tanımlanmaktaydı. Uluslararası Astronomi Birliği, Ağustos 2006'da, Eris'in de durumunu netleştirecek olan, gezegen teriminin tanımını yayınladıktan sonra, gezegen olmadığına karar verildi. Onun yerine Plüton, Haumea, Makemake ve Ceres ile birlikte cüce gezegen sıfatını aldı.
Uydu sayısı: 1
5 Ocak 2005'te keşfedilmiştir..
Dysnomia
(Eris’in uydusu)
Dysnomia, cüce gezegen Eris'in doğal uydusudur. Geçici adı S/2005 (2003 UB313) 1 'dır. Adı
2005’te keşfedilmiştir.
Oort Bulutu
Sedna
(Cüce Gezegen)
Sedna, Neptün ötesi cisimler'den biri. Sedna, aşağı yukarı Plüton'un 3'te 2'si kadardır ve kuramsal olarak yerçekimiyle kendi kendini yuvarlayabilecek büyüklüktedir. Bu nedenlerle cüce gezegen kategorisine girebilir. Uluslararası Gökbilim Birliği tarafından cüce gezegen olarak sınıflandırılması önerilmiş, ancak detaylı incelemesi tamamlanmadığı için henüz bu sınıfa dahil edilmemiştir.
Uydu sayısı: 0
14 Kasım 2003’te keşfedilmiştir.
Nemesis
(Yıldız)
Hipotetik (kesinliği olmayan) bir yıldız. Güneş'in ikizi, ölüm yıldızı ismiyle de biliniyor.
Uydu sayısı: belirsiz
 (Not: Tablo Güneşten uzaklıkları baz alınarak yapılmıştır)


https://tr.wikipedia.org/wiki/G%C3%BCne%C5%9F_Sistemi

5 Eylül 2019


GERİ (güneş sistemi)
GERİ (astrofizik)