Güneş ışığı, Güneş tarafından yayılan elektromanyetik radyasyonun, özellikle infrared, görünür ve ultraviyole ışığın bir kısmıdır. Yeryüzünde güneş ışığı, Yer atmosferine dağılır, filtrelenir ve Güneş ufkun üzerinde olduğunda gün ışığı kadar açıktır. Solar radyasyon bulutlar tarafından engellenmediğinde, parlak ışık ve yayılan ısının bir kombinasyonu olan güneş ışığı olarak görülür. Bulutlarla engellendiğinde veya diğer nesnelerden yansıtıldığında dağılır, saçılır.
Dünya Meteoroloji Örgütü, bir alanın Güneş'ten metrekare
başına en az 120 watt'lık doğrudan ışınım aldığı kümülatif süreyi ifade etmek
için ‘güneş ışığı süresi’ terimini kullanır. Diğer kaynakla yeryüzü genelinde,
bir günde (24 saat) metrekare başına ortalama 164 Watt olduğunu gösteriyor.
Güneş ışığındaki ultraviyole radyasyonun, hem D3 vitamini
sentezi hem de mutajen için gereç olması nedeniyle hem olumlu hem de olumsuz
sağlık etkileri vardır.
Güneş ışığının Güneş'in yüzeyinden Yer’e ulaşması yaklaşık
8.3 dakika sürer. Güneş'in merkezinde başlayan ve yüklü bir partikülle her
karşılaştığında yön değiştiren bir fotonun yüzeye çıkması 10 000 ila 170 000
yıl sürer.
Güneş ışığı, normalde Güneş'ten gelen ışık enerjisini
kimyasal enerjiye dönüştürmek için bitkiler ve diğer ototrofik organizmalar
tarafından kullanılan fotosentezde kilit bir faktördür. (Kimyasal enerji,
karbonhidratları sentezlemek ve organizmaların faaliyetlerini beslemek için
kullanıllır.)
Ölçüm
Araştırmacılar, güneş ışığı kayıt cihazı, piranometre veya
pireliometre kullanarak güneş ışığının yoğunluğunu ölçebilirler. Yeryüzünde
toprağa ulaşan güneş ışığı miktarını hesaplamak için, hem Yer’in eliptik
yörüngesinin eksantrikliği hem de Yer atmosferinin zayıflaması hesaba
katılmalıdır.
Yılın gün sayısı (dn) kullanılarak eliptik yörünge için
düzeltilen extraterrestrial (dünya dışı) solar aydınlık (Eext),
yaklaşık olarak şu şekilde verilir:
dn – 3
Eext = Esc [1 + 0.033412 cos (2p ¾¾¾¾ )]
365
1 Ocak'ta dn = 1; 1 Şubat'ta dn = 32; 1 Mart'ta dn = 59
(artık yıllar hariç, onlarda dn = 60), vs. Bu formülde dn–3 kullanılır, çünkü
modern zamanlarda Yer’in perihelyonu Güneş'e en yakın yaklaşımdır ve bu nedenle
maksimum Eext her yıl 3 Ocak civarında gerçekleşir.
0.033412 değeri, perihelion (0.98328989 AU) karesi ile
aphelion (1.01671033 AU) karesi arasındaki oranın yaklaşık 0.935338 olması
gerektiği bilinerek belirlenir.
Solar aydınlatma sabiti (Esc), 128×103
lux'a eşittir. Atmosferin zayıflatıcı etkileri için düzeltilmiş doğrudan normal
aydınlatma (Edn):
Edn = Eext
e-cm
c: atmosferik ekstinksiyon (yok olma), m: göreceli optik
hava kütlesidir. Atmosferik yok olma, lux sayısını yaklaşık 100 000 lux
seviyesine indirir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Sunlight
28 Kasım 2020
