Galaktik Halo (galactic halo)

Galaktik halo, bir galaksinin ana görünür bileşeninin ötesine uzanan geniş, kabaca küresel bir bileşenidir. Galaksilerin halo oluşturan birkaç farklı bileşeni vardır:

·         Stellar halo

·         Galactic corona (sıcak gaz, yani bir plazma)

·         Karanlık madde halo

Halo ile galaksinin ana gövdesi arasındaki ayrım, halonun küresel şeklinin düz diskle tezat oluşturduğu spiral galaksilerde en açık olanıdır. Eliptik bir galakside, galaksinin diğer bileşenleri ile halo arasında keskin bir geçiş yoktur.

Bir halo, ışığın, söz konusu galaksinin ötesinde görüş hattında olan kuasarlar gibi uzak parlak objelerden geçişi üzerindeki etkisini gözlemleyerek incelenebilir.

Stellar halo, alan yıldızlarının ve küresel kümelerin hemen hemen küresel bir topluluğudur. Çoğu disk galaksisinin yanı sıra cD tipi bazı eliptik galaksileri de çevreler. Bir galaksinin stellar kütlesinin düşük bir miktarı (yaklaşık yüzde biri) stellar holoda bulunur, yani luminositesi galaksinin diğer bileşenlerinden çok daha düşüktür.

Galaktik korona, galaksinin merkezinden çok öteye uzanan bir gaz dağılımıdır. HI gazının varlığını (atomik hidrejen, 21 cm mikrodalga hattı) ve X-ışını spektroskopisi ile tespit edilebilen diğer özellikleri gösteren, yaydığı farklı emisyon spektrumu ile tespit edilebilir.

Karanlık madde halo, galaksi boyunca ve görünür bileşenlerinin çok ötesine uzanan karanlık maddenin teorik bir dağılımıdır. Karanlık madde halonun kütlesi galaksinin diğer bileşenlerinin kütlesinden çok daha büyüktür.


(a) Tipik bir spiral galaksi soluk, genişletilmiş bir stellar haloya sahiptir (COSMOS), (b) kozmolojik bir N-beden simülasyonundan simüle edilmiş karanlık madde halosu (wikipedia)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Galactic_halo

4 Mayıs 2022

 

GERİ (galaksiler)
GERİ (ekstrasolar bedenler)
GERİ (bileşik objeler)
GERİ (astronomik obje)