Felsefi Gerçekçilik (philosophical realism)

Felsefi gerçekçilik (realizm), genellikle kendi başına bir konum olarak değil, diğer konulara karşı bir duruş olarak ele alınır; belirli bir tür şeyin (sayılar gibi soyut nesnelerden ahlaki ifadelere ve fiziksel dünyanın kendisine kadar uzanan geniş bir yelpazede) zihin sahibi olduğu görüşüdür. Bağımsız varlığı, yani onu algılayan herhangi bir zihin olmasa bile var olması veya varlığının bakanın gözünde sadece bir görünüş olmamasıdır.

Bu, belirli bir şeyin bilgiden, düşünceden veya anlayıştan bağımsız olarak var olduğunu ifade eden epistemoloji ve metafizik içindeki bir dizi görüşü içerir.

Bu, fiziksel dünya, geçmiş ve gelecek, diğer zihinler ve benlik gibi öğeler için geçerli olabileceği gibi evrenseller, matematiksel gerçekler, ahlaki gerçekler ve düşüncenin kendisi gibi şeylere de daha az doğrudan uygulanabilir.

Bununla birlikte gerçekçilik, gerçekliğin metafiziksel yaklaşımını tamamen reddeden çeşitli konumları da içerebilir.

Gerçekçilik ayrıca, kişinin kendi zihninin ötesindeki herhangi bir şeyin kesinliğini sorgulayan gerçekçi olmayan görüşlerin (bazı şüphecilik ve tekbencilik biçimleri gibi) aksine, gerçekliğin zihinden bağımsız olarak var olduğunu savunan, genel olarak gerçekliğin özellikleri hakkında bir görüş olabilir. Gerçekçiliği savunan filozoflar sıklıkla gerçeğin bilişsel temsiller ile gerçeklik arasındaki bir örtüşmeden oluştuğunu iddia ederler.

Realistler, şu anda inandığımız her şeyin yalnızca gerçekliğin yaklaşık bir tahmini olduğuna, ancak anlayışın doğruluğunun ve tamlığının geliştirilebileceğine inanma eğilimindedir. Bazı bağlamlarda gerçekçilik (realizm) idealizmle çelişir. Bugün, örneğin bilim felsefesinde, daha çok anti-realizmle karşılaştırılıyor.

‘Gerçekçilik’ teriminin en eski kullanımı, ortaçağ skolastik yorumlarında ve antik Yunan felsefesinin uyarlamalarında görülür.

Felsefi gerçekçilik türleri üzerine Filozof Stephen Barker şöyle diyor:

‘...gerçekçi olan filozoflar, fiziksel objelerin deneyimlenip deneyimlenmediğine bakılmaksızın var olduğu bir dış dünya olduğunu savunmuşlardır.’ Tümevarım ve Hipotez, 7

Bu felsefe, Berkeley'in (+ Kant + Hume) idealizmine bir yanıt olarak ortaya çıktı veya ifade edildi.


Gerçekçiliklerin bir sınıflandırılması (Based on Wiki)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Philosophical_realism

8 Kasım 2023

 

GERİ (felsefe, TABLO)