Evrenin hızlanan genişlemesi, evrenin genişlemesinin, uzak bir galaksinin gözlemciden uzaklaştığı hızın zamanla sürekli olarak artacak şekilde olduğu gözlemidir.
Hızlandırılmış genişleme, 1998'de iki bağımsız proje
tarafından keşfedildi; Supernova Cosmology Projesi ve Yüksek-Z Süpernova Arama
Ekibi, her ikisi de hızlanmayı ölçmek için ‘uzak tip Ia süpernova’ mesafeyi
kullandı.
Projelerdeki ana fikir, tip Ia süpernovalarının neredeyse
aynı içsel parlaklığa sahip olması ve daha uzaktaki nesnelerin daha sönük
görünmesi nedeniyle, bu süpernovaların gözlemlenen parlaklığını onlara olan
mesafeyi ölçmek için kullanabilmesine dayanıyordu. Mesafe daha sonra
süpernovanın, süpernova oluştuğundan beri evrenin ne kadar genişlediğini ölçen
kozmolojik kırmızıya kaymasıyla karşılaştırılabilirdi. Beklenmeyen sonuç,
evrendeki nesnelerin hızla birbirlerinden uzaklaşmasıydı.
O zamanki kozmologlar, evrendeki maddenin gravitasyonal
çekiciliği nedeniyle durgunluk hızının her zaman yavaşlayacağını bekliyordu. Bu
iki grubun üç üyesi daha sonra keşiflerinden dolayı Nobel Ödülü'ne layık
görüldü. Baryon akustik salınımlarında ve galaksilerin kümelenmesinin
analizlerinde doğrulayıcı kanıtlar bulundu.
Evrenin hızlandırılmış genişlemesinin, yaklaşık 4 milyar yıl
önce, evrenin karanlık-enerjinin hakim olduğu çağına girmesinden bu yana
başladığı düşünülüyor. Genel görelilik çerçevesi içinde, hızlandırılmış bir
genişleme, ‘karanlık enerji’ olarak adlandırılan, pozitif bir vakum enerjisinin
varlığına eşdeğer, kozmolojik sabit Λ 'nın pozitif bir değeri ile
açıklanabilir. Alternatif olası açıklamalar olsa da, karanlık enerjiyi (pozitif
Λ) varsayan açıklama, aynı zamanda soğuk karanlık maddeyi de içeren ve
Lambda-CDM (Cold Dark Matter)
modeli olarak bilinen mevcut standart
kozmoloji modelinde kullanılmaktadır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Accelerating_expansion_of_the_universe
20 Aralık 2020
