|
Egzotik hadronlar
|
|
Egzotik hadron, kuarklar ile gluonlardan meydana gelen, sıradan hadronların aksine iki ya da üç kuarktan fazlasını içeren atomaltı partiküldür. Egzotik baryonlar, üç kuarka (qqq) sahip sıradan baryonlardan; egzotik mezonlar ise birer kuark ve antikuarka (q ͞q) sahip sıradan mezonlardan ayrılır. Teoride, renk yükü beyaz (veya nörtal renkli) olduğu müddetçe bir hadronun kuark sayısında herhangi bir limit yoktur.
Sıradan hadronlarla uyumlu olacak biçimde egzotik hadronlar;
sıradan baryonlar gibi fermiyon ya da sıradan mezonlar gibi bozon olarak
sınıflandırılabilir. Bu sınıflandırma şemasına göre, beş valans kuark içeren
pentakuarklar egzotik baryon, dört valans kuark içeren tetrakuarklar ise
egzotik mezondur. Altı valans kuark içeren heksakuarklar ise henüz
gözlemlenmemiş olup kuark sayısına göre dibaryon, ya da üçlü mezon olabilir.
İki farklı pentakuark modeli
q sembolü kuarkları, ͞q sembolü ise antikuarkları göstermektedir. Kuarklar arasında yer alan dalgalı çizgiler, güçlü etkileşimi sağlayan gluonları sembolize eder. Kuarkların sahip olduğu renkler, renk yüklerini göstermektedir. Kırmızı, yeşil ve mavi renklerin her biri bulunmalıdır; kalan kuark ile antikuark ise birbiriyle uyumlu olacak biçimde bir renge ve antirenge sahip olmalıdır (burada mavi ile sarı olarak gösterilmiş olan antimavi kullanılmıştır).
QCD'nin (quantum chromodynamics) kuarkların hadronlar
halinde düzenlenmesine izin verdiği yollardan bazıları aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.
(a) kırmızı ve mavi kuark üçlüsü magenta (antı-yeşil) antitriplet ve
sextet üretir; (b) üç anti-renkli diquark antitriplet; (c) kuarklar,
antikuarklar, dikuarklar ve diantikuarklardan oluşan, egzotik renkli-singlet haller,
(d) diğer olası multikuark/gluon sistemleri
31 Ekim 2019
GERİ
(patikül fiziği)
GERİ
(bileşik partiküller)
