Parite
korunumu 1950'lerde elektromagnetik ve güçlü
etkileşimler için sağlam bir şekilde kurulmuştu. Hemen hemen tüm
fizikçiler, aynı şeyin zayıf kuvvet için de geçerli olmasını bekliyordu.
Ancak, parite korunumu doğru olsaydı, kaon adı verilen partiküllerin bazı
bozunmaları mevcut teoriler kullanılarak açıklanamazdı. Çinli-Amerikalı
teorisyenler Tsung-Dao Lee ve Chen-Ning Yang bu nedenle zayıf etkileşim
fiziğinin bilinen sonuçlarında parite korunumu için deneysel kanıtlara daha
yakından bakmaya karar verdiler. Şaşırtıcı bir şekilde, hiçbir şey bulamadılar. Sonuç olarak bu iki
araştırmacı, sol-sağ simetrisinin zayıf etkileşim tarafından ihlal edildiğine
dair bir teori geliştirdi. Chien-Shiung
Wu (1912 –1997) ve birlikte çalıştığı deneyciler, zayıf kuvvet yoluyla
ilerleyen farklı partikül bozunmalarına bakmak için birkaç deney
tasarladılar. Wu konuyu hemen ele aldı ve kobalt-60'ta beta bozunmasının
özelliklerini test ederek parite
ihlalini gösteren bir asimetri gözlemledi ve böylece Lee ve Yang'ın
tahminini doğruladı. |
|
Lee ve Yang,
makalelerinin yayınlanmasından sadece 12 ay sonra tahminleri nedeniyle, tarihin
en hızlı Nobel ödüünü, 1957 Nobel Fizik Ödülü'nü kazandı. Ancak Chien-Shiung
Wu, teoriyi doğrulamasına rağmen ödülü paylaşamadı; bu, zaman geçtikçe daha da
tartışmalı hale gelen bir görüştür.
https://physicsworld.com/a/the-10-greatest-predictions-in-physics/
6 Ocak 2022
GERİ (10 öngörü)