Asterosismoloji veya astrosismoloji, yıldızlardaki salınımların incelenmesidir. Bir yıldızın farklı salınım modları, yıldızın farklı kısımlarına duyarlı olduğundan, astronomları yıldızın iç yapısı hakkında bilgilendirir; oysa parlaklık ve yüzey sıcaklığı gibi genel özelliklerden bir yıldızın iç yapısıyla ilgili bilgiler edinilebilmek mümkün değildir.
Asterosismoloji,
özellikle Güneş'teki stellar salınımların incelenmesi olan heliosismoloji ile
yakından ilişkilidir. Her ikisi de aynı temel fiziğe dayansa da, yüzeyi
çözülebildiği için Güneş için daha fazla ve kantitatif farklı bilgiler
mevcuttur.
Geçmiş, şimdi
ve gelecekteki birçok uzay aracı, görevlerinin önemli bir parçası olarak
asterosismoloji çalışmalarına sahipti (kronolojik sıraya göre):
·
WIRE
– 1999'da fırlatılan bir NASA uydusu. Başarısız büyük bir infrared teleskop,
iki inç açıklıklı yıldız izleyici, on yıldan fazla bir süre parlak yıldız
asterosismoloji aracı olarak kullanıldı. 2011’de Yer’in atmosferine tekrar
girdi.
·
MOST
– 2003'te fırlatılan bir Kanada uydusu; asterosismolojiye adanmış ilk uzay
aracı.
·
CoRoT
– 2006’da fırlatılan ESA gezegen-bulucu ve asterosismoloji uydusu.
·
Kepler
– 2009'da fırlatılan bir NASA gezegen-bulucu uzay aracı, ikinci bir reaksiyon
çarkının arızalanması teleskopun aynı alanı izlemeye devam etmesini engellediği
için K2 olarak yeniden tasarlandı.
·
BRITE
- En parlak salınan yıldızları incelemek için kullanılan bir nanouydu
takımyıldızı; ilk iki uydu 25 Şubat 2013'te fırlatıldı.
·
TESS
– An NASA gezegen-bulucu, 2018'de fırlatıldı; gökyüzünün çoğunda parlak
yıldızları araştıracak.
·
PLATO
– Planlanmış bir ESA misyonu (görevi); geçiş yapan gezegenlerin doğru
kütlelerini ve yarıçaplarını elde etmek için özellikle asterosismolojiden
yararlanacak.
https://en.wikipedia.org/wiki/Asteroseismology
29 Mayıs 2020
