Aşırı hasat veya ekolojik limit aşımı olarak da adlandırılan aşırı istismar veya aşırı kullanım, yenilenebilir bir kaynağın getirilerinin azalacağı noktaya kadar hasat edilmesi anlamına gelir. Devam eden aşırı istismar, yenilenemeyeceği için kaynağın yok olmasına yol açabilir. Bu terim, su akiferleri, otlaklar ve ormanlar, yabani şifalı bitkiler, balık stokları ve diğer yaban hayatı gibi doğal kaynaklar için geçerlidir.
Ekolojide aşırı
istismar, küresel biyolojik çeşitliliği tehdit eden beş ana faaliyetten birini
tanımlamaktadır. Ekolojistler bu terimi, doğal ölüm oranları ve üreme kapasiteleri
göz önüne alındığında, sürdürülemez bir oranda yok edilen popülasyonları
tanımlamak için kullanıyorlar. Bu, popülasyon düzeyinde yok oluşa ve hatta türlerin
tamamının yok olmasına neden olabilir.
Koruma biyolojisinde bu
terim genellikle biyolojik kaynakların veya organizmaların popülasyonlarının
dayanabileceğinden daha fazla sayıda ele geçirilmesini içeren insan ekonomik
faaliyeti kapsamında kullanılır. Terim aynı zamanda balıkçılık, hidroloji ve
doğal kaynak yönetiminde de biraz farklı şekilde kullanılmakta ve tanımlanmaktadır.
Aşırı istismar, yok
olmalar da dahil olmak üzere kaynakların yok olmasına yol açabilir. Ancak aşırı
istismarın sürdürülebilir olması da mümkündür. Balıkçılık bağlamında aşırı
avlanma terimi, stok yönetiminde aşırı otlatma, orman yönetiminde aşırı
yükleme, akifer yönetiminde aşırı çekim ve türlerin izlenmesinde nesli
tükenmekte olan türler gibi, aşırı istismar yerine kullanılabilir.
Aşırı istismar, insanlarla
sınırlı bir faaliyet değildir. Örneğin, ortaya çıkan yırtıcılar ve otçullar,
yerel flora ve faunayı aşırı sömürebilir.
Doğal
Kaynakların İstismarı
https://en.wikipedia.org/wiki/Overexploitation
22 Ocak 2025
GERİ
(doğal kaynaklar)
