Açık Küme (open cluster)

Açık bir küme, aynı dev moleküler buluttan oluşan ve kabaca aynı yaşta olan birkaç bin yıldızdan oluşan bir gruptur. Samanyolu Gökadasında 1100'den fazla açık küme keşfedilmiş olup, çok daha fazlasının var olduğu düşünülüyor. Bunlar karşılıklı gravitasyonal etkileşimle gevşek bir şekilde bağlanırlar ve galaktik merkezin yörüngesinde dönerken diğer kümeler ve gaz bulutları ile yakın karşılaşmalarla bozulurlar. Bu durum, galaksinin ana gövdesine göç ve iç yakın karşılaşmalar nedeniyle küme üyelerinin kaybıyla sonuçlanabilir.

Açık kümeler genellikle birkaç yüz milyon yıl hayatta kalır, en masifleri birkaç milyar yıl hayatta kalır. Buna karşılık, daha masif küresel yıldız kümeleri, üyeleri üzerinde daha güçlü bir gravitasyonal etkileşim uygular ve daha uzun süre hayatta kalabilirler. Açık kümeler, aktif yıldız oluşumunun meydana geldiği sadece sarmal ve düzensiz galaksilerde bulunmuştur.

Genç açık kümeler, oluştukları moleküler bulutun içinde yer alabilir ve bir H II bölgesi oluşturmak için onu aydınlatabilir. Zamanla, kümeden gelen radyasyon basıncı moleküler bulutu dağıtacaktır. Tipik olarak, bir gaz bulutunun kütlesinin yaklaşık %10'u, radyasyon basıncı gazın geri kalanını uzaklaştırmadan önce yıldızlara birleşecektir.

Açık kümeler, stellar evrim çalışmasındaki anahtar objelerdir. Küme üyeleri benzer yaş ve kimyasal bileşime sahip olduklarından, özellikleri (uzaklık, yaş, metaliklik, yok olma ve hız gibi), izole edilmiş yıldızlara göre daha kolay belirlenir. Pleiades, Hyades veya Alpha Persei Kümesi gibi bir dizi açık küme çıplak gözle görülebilir. İkili Küme gibi diğerleri, enstrümanlar olmadan çok zor algılanabilirken, birçoğu dürbün veya teleskop kullanılarak görülebilir; tipik bir örnek Wild Duck Kümesidir.


İki açık küme için Hertzsprung-Russell diyagramları; NGC 188 daha eskidir ve ana diziden M67'de görülenden daha düşük bir dönüş gösterir

(a) Küçük Macellan Bulutu'ndaki açık bir küme olan NGC 346, (b) Triangulum Gökadası'ndaki NGC 604, bir H II bölgesi ile çevrili çok masif bir açık kümedir.

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Open_cluster

12 Mayıs 2021

 

GERİ (yıldız)
GERİ (yıldız sistemi)
GERİ (yıldız kümesi)