Mavi bir straggler (başıboş yıldız), açık veya küresel bir kümedeki ana-dizi yıldızıdır; küme için ana dizi sapma noktasındaki yıldızlardan daha parlak ve daha mavidir.
Mavi stragglerler ilk olarak 1953 yılında, M3 küresel küme
içindeki yıldızların fotometrisini yaparken, Allan Sandage tarafından
keşfedildi. Standart stellar evrim teorileri, bir yıldızın Hertzsprung-Russell
diyagramındaki konumunun neredeyse tamamen yıldızın başlangıç kütlesi ve yaşına
göre belirlenmesi gerektiğini savunur.
Bir kümede, yıldızların hepsi yaklaşık olarak aynı anda
oluşmuştur ve bu nedenle bir küme için bir H–R diyagramında, tüm yıldızlar,
kümenin yaşı tarafından belirlenen, açıkça tanımlanmış bir eğri boyunca
uzanmalıdır; eğri yalnızca başlangıç kütlelerine göre belirlenir. Ana dizi
yıldızlarının geri kalanının iki ila üç katı kütlelerle, mavi stragglerler bu
kuralın istisnaları gibi görünüyor. Bu sorunun çözümü, büyük olasılıkla mavi stragglerlerin
bulunduğu kümelerin yoğun sınırları içindeki iki veya daha fazla yıldız
arasındaki etkileşimlerle ilgilidir.
Mavi stragglerler, alan yıldızları arasında da bulunur,
ancak tespitlerinin gerçek masif ana dizi yıldızlarından ayrılması daha zordur.
Buna rağmen, kalan tüm ana dizi yıldızları düşük kütleli olduğu için, alan mavi
stragglerler Galaktik haloda tanımlanabilir.
Mavi stragglerlerin varlığını açıklamak için birkaç açıklama
öne sürüldü.
·
En basit olanı, kümedeki diğer yıldızlardan daha
sonra mavi stragglerlerin oluşmasıdır, ancak bunun için kanıtlar sınırlıdır.
·
Bir başka basit öneri ise, mavi stragglerlerin
ait göründükleri kümelerin üyeleri olmayan alan yıldızları ya da küme
tarafından yakalanan alan yıldızları olmasıdır. Mavi stragglerler genellikle
ait oldukları kümelerin tam ortasında ikamet ettikleri için, bu da pek olası
görünmüyor.
·
En olası açıklama, mavi stragglerlerin başka bir
yıldıza veya benzer bir kütle nesnesine çok yaklaşıp çarpışan yıldızların
sonucu olmasıdır. Yeni oluşan yıldız bu nedenle daha yüksek bir kütleye
sahiptir ve HR diyagramında gerçekten genç yıldızların yaşayacağı bir konuma
sahiptir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Blue_straggler
12 Şubat 2021
GERİ
(yıldız)
GERİ
(stellar evrim)
GERİ
(özgün yıldızlar)
GERİ
(basit bedenler)
GERİ
(ekstrasolar bedenler)
