Yükleme (loading)

Yükleme, bir objeye bir yük uygulamasıdır. Malzemeler çok farklı yükleme senaryosuyla karşılaşırlar ve performansları uygulanan yükleme koşullarına bağlıdır. Genellikle beş temel yükleme koşulu vardır:

·         Gerilme (tension): Tension, düzlemsel bir örneğin her iki ucuna uygulanan kuvvetle malzemeyi ters yönlerde çekerek uzatılmasına dayanan bir yükleme tipidir.
·         Sıkıştırma (kompresyon): Sıkıştırma, tensile yüklemenin tersi bir işlemdir; malzeme zıt yönlerde uygulanan kuvvetlerle preslenir.
·         Eğilme (bending): Bendingde uygulanan yük malzemenin eğrilmesine ve malzemenin bir tarafında sıkışırken diğer tarafında gerilmesine neden olur.
·         Makaslama (shear): Shear yüklemede bir düzlemsel bie örneğe paralel bir yük uygulanır; bu durumda malzeme düzlemin bir ucunda sıkışırken, düzlemin diğer ucu boyunca kaymak ister
·         Burulma (torsion): Burulma, bir malzemenin kıvrılmasına neden olan yükleme tipidir. Burulma testi, özellikle bu tür amaçlarla yapılmış makinelere uygulanan bir testtir; testte, örneğin bir ucuna belirlenmiş bir twisting moment uygulanırken diğer ucundaki deformasyon (açısal yer değiştirme gibi) ölçülür. Malzemede düzenli bir shear gerilim oluşmaz.

Bükülme (flexure) yükü, diğer üç yükün (gerilme, sıkıştırma, makaslama) bir kombinasyonudur. Yük uygulanan malzemenin üst yüzü sıkıştırma, alt yüzü gerilme ve merkezi shear yükle karşılaşır.

Bir malzemeye sabit bir kuvvet uygulanırsa buna statik yükleme denir. Malzemeye uygulanan yük sabit değilse, dalgalanmalar gösterirse, bu durumda dinamik veya çevrimsel yükden söz edilir. Bir malzemeyi yükleme yolu, malzemenin mekanik özelliklerini önemli derecede etkiler.



Şekil-1: Beş temel yükleme koşulu





Şekil-2: Eksensel, bükülenlik (flexural) ve birleşik yükler