Yöneylem araştırma (genellikle OR-Operations Research-olarak kullanılır), karar almayı iyileştirmek için analitik yöntemlerin geliştirilmesi ve uygulanmasıyla ilgilenen bir disiplindir. Yönetim bilimi terimi bazen eşanlamlı olarak kullanılır.
Modelleme, istatistik ve optimizasyon gibi diğer matematik
bilimlerinden teknikler kullanan yöneylem araştırması, karar verme problemlerine
optimal veya optimale yakın çözümlere ulaşır.
Yöneylem araştırması, pratik uygulamalara verdiği önem nedeniyle başta
endüstri mühendisliği olmak üzere diğer birçok disiplinle örtüşmektedir.
Yöneylem araştırması genellikle bazı gerçek dünya hedeflerinin uç
değerlerinin belirlenmesiyle ilgilidir: maksimum (kar, performans veya getiri)
veya minimum (kayıp, risk veya maliyet). İkinci Dünya Savaşı öncesindeki askeri
çabalardan doğan teknikler, çeşitli endüstrilerdeki sorunları ilgilendirecek
şekilde büyümüştür.
Genel bakış
Yöneylem araştırması (OR), simülasyon, matematiksel optimizasyon,
kuyruk teorisi ve diğer stokastik süreç modelleri gibi gelişmiş karar verme ve
verimlilik arayışında uygulanan çok çeşitli problem çözme tekniklerinin ve
yöntemlerinin geliştirilmesini ve kullanımını kapsar. Markov karar süreçleri,
ekonometrik yöntemler, veri zarflama analizi, sıralı öncelik yaklaşımı, sinir
ağları, uzman sistemler, karar analizi ve analitik hiyerarşi süreci.
Bu tekniklerin neredeyse tamamı, sistemi tanımlamaya çalışan
matematiksel modellerin oluşturulmasını içerir. Bu alanların çoğunun
hesaplamalı ve istatistiksel yapısı nedeniyle OR'nin bilgisayar bilimi ve analitikle
de güçlü bağları vardır.
Yeni bir problemle karşı karşıya kalan yöneylem araştırmacıları, sistemin
doğası, iyileştirme hedefleri, zaman ve hesaplama gücü kısıtlamaları göz önüne
alındığında bu tekniklerden hangisinin en uygun olduğunu belirlemeli veya
eldeki probleme özgü yeni bir teknik geliştirmelidir.
Yöneylem Araştırma Journal tarafından belirlenen modern yöneylem
araştırmasının başlıca alt disiplinleri:
·
Bilgisayar ve bilgi teknolojileri
·
Finans mühendisliği
·
Üretim, hizmet bilimleri ve tedarik zinciri
yönetimi
·
Politika modelleme ve kamu sektörü çalışması
·
Gelir yönetimi
·
Simülasyon
·
Stokastik modeller
·
Ulaştırma teorisi (matematik)
·
Stratejiler için oyun teorisi
·
Doğrusal programlama
·
Doğrusal olmayan programlama
·
İkili sistemler için özel olarak 0-1, tamsayılı
doğrusal programlama için tamsayı programlama
·
Havacılık ve Uzay Mühendisliği ve Ekonomide
Dinamik Programlama
·
Kriptografide, kuantum hesaplamada kullanılan
bilgi teorisi
·
İkinci dereceden denklem ve ikinci dereceden
fonksiyonun çözümleri için ikinci dereceden programlama
https://en.wikipedia.org/wiki/Operations_research
28 Ocak 2024
GERİ (matematik anasayfa)
