Vatandaş bilimi (CS), tamamen veya kısmen amatör (veya profesyonel olmayan) bilim adamları tarafından yürütülen bilimsel araştırmalardır. Vatandaş bilimi bazen ‘bilimsel araştırmaya halkın katılımı’, katılımcı izleme ve sonuçları genellikle bilimsel topluluğun kapasitesini geliştirerek ve ayrıca halkın bilim anlayışını artırarak bilimsel araştırmada ilerlemeler olan katılımcı eylem araştırması olarak tanımlanır.
Eylül 2015'te ECSA, Londra Doğa Tarihi Müzesi liderliğinde
‘On Vatandaş Bilimi İlkesi’ni yayınladı; ilke, ECSA'nın en iyi uygulamaları paylaşma ve kapasite geliştirme çalışma grubu tarafından derneğin birçok
üyesinden gelen girdilerle geliştirilmişti.
1.
Vatandaş bilim projeleri, vatandaşları yeni
bilgi veya anlayış üreten bilimsel çabalara aktif olarak dahil eder.
2.
Vatandaş bilim projelerinin, bir araştırma
sorusunu yanıtlamak veya koruma eylemini, yönetim kararlarını veya çevre
politikasını bilgilendirmek gibi gerçek bir bilimsel sonucu vardır.
3.
Hem profesyonel bilim adamları hem de vatandaş
bilim adamları projelere katılımdan yararlanırlar.
4.
Vatandaş bilim adamları, isterlerse, bilimsel
işlemlerin birçok aşamasına katılabilirler.
5.
Vatandaş bilim adamları projeden geri bildirim
alırlar.
6.
Vatandaş bilimi, göz önünde bulundurulması ve
kontrol edilmesi gereken sınırlamaları ve önyargıları olan bir araştırma
yaklaşımı olarak kabul edilir.
7.
Vatandaş bilim proje verileri ve meta-veriler
kamuya açık hale getirilir ve mümkün olduğunda sonuçlar açık erişim formatında
yayınlanır.
8.
Vatandaş bilim adamları proje sonuçlarında ve
yayınlarında tanınırlar.
9.
Vatandaş bilim programları, bilimsel çıktıları,
veri kalitesi, katılımcı deneyimi ve daha geniş toplumsal veya politika etkisi
açısından değerlendirilir.
10. Vatandaş
bilim projelerinin liderleri, telif hakkı, fikri mülkiyet, veri paylaşım
anlaşmaları, gizlilik, ilişkilendirme ve herhangi bir faaliyetin çevresel etkisini
çevreleyen yasal ve etik konuları dikkate alır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Citizen_science
7 Ekim 2021
GERİ
(bilim çalışmaları)
GERİ (bilim ve teknoloji çalışmaları)
GERİ (bilim tanımlar)
