Uyumsuzluk terimi, 1960'larda, büyük olasılıkla filozof Keith Lehrer tarafından, determinizm tezinin mantıksal olarak klasik özgür irade teziyle uyumsuz olduğu görüşünü adlandırmak için icat edildi.
Uyumluluk
terimi, klasik özgür irade tezinin determinizmle mantıksal olarak uyumlu olduğu
görüşünü adlandırmak için (Lehrer tarafından da) icat edildi, yani sıradan bir
insanın determinizmin doğru olduğu bir evrende bile özgür iradeyi (özgürlükle
ilgili aksini yapma yeteneğini) kullanması mümkündür.
Bu
terimler başlangıçta 1960'lardan 1980'lere kadar "klasik dönem"
olarak adlandırılan veya "klasik analitik paradigma" olarak
adlandırılan dönemde akademisyenler arasında baskın olan bir araştırma
paradigması içinde kullanılmak üzere türetilmiştir.
Klasik
analitik paradigmada, özgür irade ve determinizm sorunu bir Uyumluluk Sorusu
olarak anlaşıldı: ‘Determinizm doğru olduğunda sıradan bir insanın özgür
iradeyi (klasik olarak başka türlü bir yetenek olarak tanımlanır) kullanması mümkün
mü?’
·
‘Hayır’ cevabını veren klasik analitik
paradigmada çalışanlar, terimin orijinal, klasik-analitik anlamında
uyumsuzculardı, şimdi yaygın olarak klasik uyumsuzcular olarak
adlandırılıyorlar; determinizmin özgür iradeyi engellediğini, çünkü aksini
yapma yeteneğimizi engellediğini öne sürdüler.
·
‘Evet’ cevabını verenler, terimin orijinal
anlamında uyumlulukçulardı, şimdi yaygın olarak klasik uyumluluklar olarak
adlandırılıyorlardı.
https://en.wikipedia.org/wiki/Incompatibilism
13 Kasım 2023
GERİ (felsefe, TABLO)
