Üçlü Yıldız Sistemleri (triple star systems)

Fiziksel bir üçlü yıldız sisteminde her yıldız, sistemin kütle merkezi etrafında döner. Genellikle, yıldızlardan ikisi yakın bir ikili sistem oluşturur ve üçüncüsü bu çifti ikili yörüngeden çok daha büyük bir mesafede yörüngeler. Bu düzenlemeye hiyerarşik denir. Böyle bir düzenlemenin nedeni, iç ve dış yörüngelerin boyut olarak karşılaştırılabilir olması durumunda, sistemin dinamik olarak dengesiz hale gelmesi ve bir yıldızın sistemden atılmasına neden olmasıdır.

HR 6819, fiziksel hiyerarşik üçlü sisteme bir örnektir; bir iç fiziksel ikilinin (bir yıldız ve bir stellar kara delik) etrafında dönen bir dış yıldıza sahiptir. (her ne kadar HR 6819'un üçlü bir sistem olduğu fikrine son zamanlarda olumsuz bakılsa da).

Tümü gravitasyonal olarak bağlı olmayan üçlü yıldızlar, fiziksel bir ikili ve optik bir refakatçi (Beta Cephei gibi), veya nadir durumlarda tamamen optik bir üçlü yıldız (Gamma Serpentis gibi) içerebilir.

·         Alpha Centauri üçlü bir yıldızdır; bir ana ikili sarı cüce çifti (Alpha Centauri A ve Alpha Centauri B) ile uzakta bulunan bir kırmızı cüce Proxima Centauri'den oluşur.

·         Polaris veya Alpha Ursae Minoris (a UMi), kuzey yıldızı, üçlü bir yıldız sistemidir.

·         Gliese 667 üçlü yıldız sistemidir; iki K-tipi ana dizi yıldızı ve bir kırmızı cüceye sahiptir.

·         HD 188753 üçlü yıldız sistemidir; Cygnus takımyıldızında Yer’den yaklaşık 149 ışıkyılı uzaklıkta bulunur.

·         Fomalhaut (a PsA, a Piscis Austrini) üçlü yıldız sistemidir; Piscis Austrinus takımyıldızında bulunur.

·         HD 181068 eşsiz bir üçlü sistemdir; kırmızı bir dev ve iki ana dizi yıldızdan oluşur.

(a) HR 6819 hiyerarşik üçlü yıldız sisteminin yörüngeleri: daha geniş bir yörüngede (mavi) başka bir yıldızla çevrelenmiş, bir yıldız (mavi yörünge) ve bir kara delik (kırmızı) içeren bir iç ikili, (b) Alpha Centauri AB (solda) ve Proxima Centauri (kırmızı daire içinde) üçlü bir yıldız sistemi oluşturur, Beta Centauri (sağda)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Star_system#Triple_star_systems
https://en.wikipedia.org/wiki/Alpha_Centauri

2 Haziran 2022

 

GERİ (bileşik objeler)
GERİ (ekstrasolar bedenler)
GERİ (astronomik cisim)