Triboloji (tribology)

Dünyadaki toplam enerji harcamasının yaklaşık %20'si ulaşım, imalat, enerji üretimi ve konut sektörlerinde sürtünme ve aşınmanın etkisinden kaynaklanmaktadır. Triboloji, göreceli hareket halindeki etkileşimli yüzeyler için sürtünme, yağlama ve aşınma olaylarını anlama bilimi ve mühendisliğidir. Oldukça disiplinlerarasıdır ve fizik, kimya, malzeme bilimi, matematik, biyoloji ve mühendislik gibi birçok akademik alandan yararlanır. Tribolojideki çalışmanın temel objleri, temas eden yüzeylerin fiziksel sistemleri olan tribosistemlerdir.

Temel kavramlar

Tribosistem: Tribosistem, en az iki temas halindeki gövdeden ve bunların etkileşimini etkileyen herhangi bir çevresel faktörden oluşan bir tribolojik sistemdir.)

Tribofilm: Tribofilmler tribolojik olarak stresli yüzeylerde oluşan ince filmlerdir. Tribolojik sistemlerde sürtünme ve aşınmanın azaltılmasında önemli rol oynarlar.

Stribeck eğrisi: Stribeck eğrisi, akışkan-yağlamalı temaslardaki sürtünmenin, yağlayıcı viskozitesinin, sürüklenme hızının ve temas yükünün doğrusal olmayan bir fonksiyonu olduğunu gösterir.


Diğer bilimlerle etkileşim halindeki tribolojinin grafiksel açıklaması (ref. Predrag Dašić)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Tribology

28 Eylül 2023

 

GERİ (malzeme bilim dalları)
GERİ (malzeme bilimi)