Toprak Verimliliği (soil fertility)

Toprak verimliliği, toprağın tarımsal bitki büyümesini sürdürme, yani bitki yaşam alanı sağlama ve yüksek kalitede sürekli ve tutarlı verim sağlama yeteneğini ifade eder. Aynı zamanda, toprağın bitki/mahsul besinlerini uzun bir süre boyunca doğru miktar ve kalitede sağlama kabiliyetini de ifade eder. Verimli bir toprak aşağıdaki özelliklere sahiptir:

·         Bitki büyümesi ve üremesi için gerekli bitki besin maddelerini ve suyu yeterli miktar ve oranlarda sağlama yeteneği

·         Bitki büyümesini engelleyebilecek toksik maddelerin bulunmaması (örn. besin toksisitesine yol açan Fe⁺²)

Aşağıdaki özellikler çoğu durumda toprağın verimliliğine katkıda bulunur:

·         Yeterli kök büyümesi ve su tutma için yeterli toprak derinliği

·         Optimum kök büyümesi için yeterli havalandırmaya izin veren iyi iç drenaj (ancak pirinç gibi bazı bitkiler su basmasını tolere eder)

·         Üst toprak veya ufuk O, sağlıklı toprak yapısı ve toprağın nem tutması için yeterli toprak organik maddesine sahiptir

·         Toprak pH'ı 5.5 ila 7.0 aralığındadır (çoğu bitki için uygundur ancak bazıları daha fazla asit veya alkali koşulları tercih eder veya tolere eder)

·         Bitkilerde mevcut formlarda gerekli bitki besin maddelerinin yeterli konsantrasyonları

·         Bitki büyümesini destekleyen bir dizi mikroorganizmanın varlığı

Tarım ve diğer insan faaliyetleri için kullanılan topraklarda toprak verimliliğinin sürdürülmesi, genellikle toprak koruma uygulamalarının kullanılmasını gerektirir. Bunun nedeni, toprak erozyonu ve diğer toprak bozulması biçimlerinin genellikle, yukarıda belirtilen hususların bir veya daha fazlası açısından, kalitede bir düşüşe yol açmasıdır.

Toprak verimliliği ve arazi kalitesi, sömürgecilik ve köleliğin etkisiyle  hem ABD'de hem de küresel olarak etkilenmiştir. Sömürgeciler tarafından yoğun ve kuralsız yakmalar ve ormansızlaştırma gibi zararlı arazi uygulamalarının konulması, çevre üzerinde uzun süreli olumsuz sonuçlar yarattı.

(a) Toprak bilimciler ana ufukları tanımlamak için O, A, B, C ve E büyük harflerini, bu ufukların ayrımları için ise küçük harfleri kullanırlar. Çoğu toprağın üç ana ufku vardır: yüzey ufku (A), toprak altı (B) ve substratum (C). Bazı toprakların yüzeyinde organik bir ufuk (O) bulunur, ancak bu ufuk da gömülebilir. Ana ufuk E, önemli miktarda mineral kaybına (elüvasyon) sahip olan yeraltı ufukları için kullanılır. Toprak olmayan sert ana kayada R harfi kullanılır.

(b) Toprak verimliliği fiziksel, kimyasal ve biyolojik süreçler arasındaki etkileşimlerden kaynaklanır (sciencedirect).

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Soil_fertility

8 Aralık 2024

 

GERİ (doğal kaynaklar)