Toprak sağlığı, toprağın çevresine uygun ekosistem fonksiyonlarını karşılama durumudur. Daha günlük bir ifadeyle toprağın sağlığı, mikrobiyota, bitkiler ve hayvanlarda olduğu gibi birbirine ait olan tüm toprak bileşenlerinin (canlı ve cansız) olumlu etkileşimlerinden kaynaklanır.
Bir toprağın ekosistem
işleyişi açısından sağlıklı olabilmesi, ancak doğrudan bitkisel üretime veya
insan beslenmesine hizmet etmemesi mümkündür. Dolayısıyla terimler ve ölçümler
üzerindeki bilimsel tartışmalar da bundan kaynaklanmaktadır.
Toprak sağlığı testleri
bu durumun bir değerlendirmesi olarak sürdürülür ancak büyük ölçüde tarımsal
hedeflerle sınırlı olma eğilimindedir. Toprak sağlığı, toprağın biyolojik
çeşitliliğine (sağlam bir toprak biyotasına sahip) bağlıdır ve toprak yönetimi
yoluyla, özellikle toprakta koruyucu yaşam örtülerinin bulundurulmasına özen
gösterilerek ve doğal (karbon içeren) toprak iyileştirmeleri yoluyla
iyileştirilebilir.
İnorganik gübreler, aşırı
kullanılmadıkları takdirde toprak sağlığına zarar vermezler ve genel bitki
büyümesinde genel bir iyileşme sağlayarak toprağa daha fazla karbon içeren
kalıntılar oluşmasına katkıda bulunurlar.
Toprak sağlığı terimi
toprağın durumunu tanımlamak için kullanılır:
·
Bitki ve hayvan verimliliğinin sürdürülmesi
(tarımsal odaklanma)
·
Biyoçeşitliliğin arttırılması (toprak biyolojik
çeşitliliği, ekolojik odak)
·
Su ve hava kalitesinin korunması veya
arttırılması (çevre/iklim odaklı)
·
İnsan sağlığının ve yerleşiminin desteklemek
·
Karbonu ayrıştırma
Toprak sağlığı açığı
Toprağın küresel gıda
güvenliği, tarımsal ekosistem, çevre ve insan yaşamı için önemi, araştırma
eğilimlerini katlanarak toprak sağlığına kaydırmıştır. Bununla birlikte, sahaya
/ bölgeye özgü bir ölçütün olmaması, farklı tarımsal yönetimlerin toprak
sağlığı üzerindeki etkisini anlamaya yönelik araştırmayı sınırlamıştır.
2020'de Maharjan ve ekibi
yeni bir terim ve kavram olan ‘Toprak Sağlığı Açığı’ nı tanıttı. Belirli bir
bölgedeki yerli arazinin, farklı yönetim uygulamalarının etkinliğini karşılaştırmak
için bir ölçütün oluşturulmasında nasıl yardımcı olabileceğini ve aynı zamanda
toprak sağlığı durumundaki niceliksel farklılığı anlamada nasıl kullanılabileceğini
anlattı.
https://en.wikipedia.org/wiki/Soil_health
8 Aralık 2024
GERİ (doğal kaynaklar)
