Toprak kimyası toprağın kimyasal özelliklerinin incelenmesidir. Toprak kimyası mineral bileşimi, organik madde ve çevresel faktörlerden etkilenir. 1870'lerin başında İngiltere'deki Kraliyet Tarım Derneği'nin J. Thomas Way adlı danışman kimyageri, toprağın nasıl iyon değiştirdiği üzerine birçok deney yaptı ve toprak kimyasının babası olarak kabul edildi. Ekolojinin bu dalına katkıda bulunan diğer bilim adamları arasında Edmund Ruffin ve Linus Pauling bulunmaktadır.
Anahtar Kavramlar
Toprak yapısı: Toprak yapısı, bireysel
toprak partiküllerinin, agregat adı verilen partikül kümelerini oluşturmak
üzere bir arada gruplanma biçimini ifade eder.
Agregaların
oluşumu: Agregalar değişen koşullar altında oluşabilir ve toprak ufku ve
yapısı bakımından birbirinden farklılık gösterebilir.
Toprak
yapısı türleri: Toprak yapısal
formlarının sınıflandırılması büyük ölçüde şekle dayanır; küresel yapı,
plaka-benzeri yapı, blok-benzeri yapı, prizma-benzeri yapı
Mineraller: Toprağın mineral
bileşenleri ana kayalardan veya regolitten türetilir.
Toprak gözenekleri: Toprağın mikro
gözenekleri ve makro gözenekleri arasındaki etkileşimler, toprağa ve çevredeki
atmosfere su ve gazlı elementlerin sağlanmasına izin verdikleri için toprak
kimyası açısından önemlidir.
Toprak
suyu: Su, toprak profilindeki
organizmalar için gereklidir ve ideal bir toprakta makro gözenekleri kısmen
doldurur.
Hava/Atmosfer: Atmosferde oksijen, karbondioksit (CO2)
ve nitrojen olmak üzere üç ana gaz bulunur. Topraktaki oksijenin varlığı
önemlidir çünkü çözünmeyen kaya kütlesinin, çözünebilir minerallere ayrılmasına
ve organik nemlendirmeye yardımcı olur.
Toprak
dokusu: Toprak dokusu, toprağın
yapısını koruma yeteneği, su akışının kısıtlanması ve topraktaki partiküllerin
içeriği ile ilgili olarak toprak kimyasını etkiler.
Kum: Kum partiküllerinin boyutları
değişir (yaklaşık 0.05 mm-2 mm). Bu partiküller kil ile kaplandıklarında
kimyasal reaksiyonlara daha fazla dahil olurlar.
Silt: Silt partiküllerin boyutları
değişir (yaklaşık 0.002 mm-0.5 mm). Silt partikülleri suyun ve havanın kolayca
geçmesine izin verir, ancak mahsulün büyümesi için nemi korur. Siltli toprak
hem organik hem de inorganik yeterli miktarda besin içerir.
Kil: Kil, partikül gruplarının en küçük
boyutunda (yaklaşık <0.002 mm) olan partiküllere sahiptir. Kil ıslandığında
yapışkan bir dokuyaya dönüşür.
Loam: Loam, toprakları kapsayan kum,
silt ve kil kombinasyonudur.
Biota: Biota, organik maddeyle birlikte
toprağın biyolojik sistemini oluşturmaya yardımcı olan organizmalardır.
Toprak organizmaları: Yaşayan toprak
biyotası türleri bitkiler (flora), hayvanlar (fauna) ve mikroorganizmalar
kategorilerine ayrılabilir.
Toprak organik maddesi: Toprak organik
maddesi, topraktaki en büyük besin ve enerji kaynağıdır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Soil_chemistry
12 Eylül 2023
