Ters Çıkntı (reverse salient)

Ters bir çıkıntı (göze çarpan) yetersiz gelişimi nedeniyle, teknolojik bir sistemin, bütünüyle kalkınma hedeflerine ulaşmasını engelleyen bir bileşenini tanımlar. Terim ilk olarak, Thomas P. Hughes tarafından, ‘1880-1930 yılları arasında batı toplumunda güç ağları: Elektrifikasyon’ adlı eserinde kullanılmıştır.

Teknolojik sistem evriminde ters çıkıntılar

·         Ters çıkıntı, bir nesnenin profili veya bir savaş hattı boyunca öne doğru çıkmayı gösteren bir çıkıntının tersidir.

·         Bu nedenle, ters çıkıntılar, benzer, sürekli hatlar boyunca geriye dönük projeksiyonlardır.

·         Ters çıkıntılar sistem gelişimini sınırladığından, sistemin daha da geliştirilmesi, düzeltmenin artımlı veya radikal yenilikler yoluyla elde edildiği ters çıkıntının düzeltilmesinde yatmaktadır.

·         Bu nedenle, ters çıkıntı, teknolojik sistem evrimini analiz etmek için yararlı bir kavramdır; çünkü genellikle teknolojik sistemlerin analizi, sistem gelişimini sınırlayan faktörlere odaklanır.

·         Ters çıkıntı, bireylerin, grupların, maddi güçlerin, tarihsel etkilerin ve diğer faktörlerin kendine özgü, nedensel güçlere sahip olduğu ve tesadüflerin yanı sıra eğilimlerin de rol oynadığı son derece karmaşık bir durumu kasteder.

·         Ters çıkıntı ve darboğaz kavramları belirli durumda birbirinin yerine kullanılabiliyor; ancak ters çıkıntı genellikle yalnızca kolektif sistemin performansını veya verimini engellemekle kalmayan, aynı zamanda sınırlayıcı etkisi nedeniyle düzeltme gerektiren alt-sistemi ifade eder.


Teknolojik performans sınırının ve ters çıkıntının açıklayıcı S-eğrileri (https://www.scielo.cl/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0718-27242008000100006)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Reverse_salient

 

15 Kasım 2021

GERİ (teknoloji çalışmaları)
GERİ (bilim ve teknoloji çalışmaları)