Teknolojik determinizm (belirlenimcilik), bir toplumun teknolojisinin, sosyal yapısının ve kültürel değerlerinin gelişimini belirlediğini varsayan indirgemeci bir teoridir.
Teknolojik determinizm teriminin, Amerikalı bir sosyolog ve ekonomist olan Thorstein Veblen'den kaynaklandığına inanılıyor. 20. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en radikal teknolojik determinist, büyük olasılıkla Thorstein Veblen ve John Dewey'in takipçisi olan Clarence Ayres'ti. William Ogburn ayrıca radikal teknolojik determinizmi ve kültürel gecikme üzerine teorisiyle de biliniyor.
T. Veblen (1857–1929) |
J. Dewey
(1859–1952) |
C. Ayres
(1891–1972) |
W. Ogburn
(1886–1959) |
Teknolojik determinist
bir sosyo-ekonomik kalkınma görüşünün ilk büyük detaylı açıklaması, Alman
filozof ve ekonomist Karl Marx'tan geldi, Marx, teknolojideki ve
özellikle üretken teknolojideki değişimlerin, insan sosyal ilişkileri ve
örgütsel yapısı üzerinde birincil etki olduğunu ve sosyal ilişkilerin ve
kültürel uygulamaların belirli bir toplumun teknolojik ve ekonomik tabanı
etrafında döndüğünü savundu. Marx'ın görüşü, hızla
değişen teknolojilerin insan yaşamını değiştirdiği fikrinin yaygın olduğu
çağdaş toplumda yerleşik hale geldi. Her ne kadar birçok yazar insanlık
tarihine teknolojik olarak kararlı bir bakış açısını Marx'ın kavrayışlarına
bağlıyor olsa da, Marksistlerin hepsi teknolojik determinist değildir; bazı
yazarlar Marx'ın kendisinin ne ölçüde determinist olduğunu sorgulamaktadır.
Ayrıca, birden fazla teknolojik determinizm biçimi vardır. |
(1875 – 11883) |
Toplumsal ve teknolojik determinizmin döngüsel doğası (http://www.meta-activism.org/does-society-form-technology-or-does-technology-form-society/)
https://en.wikipedia.org/wiki/Technological_determinism
16 Kasım 2021
GERİ
(teknolojik)
GERİ
(teknoloji çalışmaları)
GERİ (bilim ve teknoloji çalışmaları)