Teknolojik Değişim (technological change)

Teknolojik değişim (TC) veya teknolojik gelişme, teknoloji veya proseslerin buluşu, yenilikçiliği ve yayılmasının genel sürecidir.

Teknolojik değişim, özünde, teknolojilerin icadı ve ticarileştirilmesini kapsar

Teknolojik değişim, araştırma ve geliştirme, teknolojilerin sürekli iyileştirilmesi ve teknolojilerin endüstri veya toplum genelinde yayılması (bazen bozulma ve yakınsama içeren) yoluyla açık kaynak (olası değişiklik ve yeniden dağıtım için ücretsiz olarak sunulan kaynak) olarak yayınlanmaktadır.

Teknolojik değişim, kısacası, hem daha iyi hem de daha fazla teknolojiye dayanmaktadır. (Şekil-1a)

Buluş

Buluş, yeni bir şeyin yaratılması veya çığır açan bir teknolojidir; genellikle ürün geliştirme sürecine dahil edilir ve araştırmaya dayanır. Bu, elektronik tablo yazılımının buluşunda gösterilebilir. Yeni bulunan teknolojiler geleneksel olarak patentlidir.

Yenilik

Rogers, kabulü etkileyen yenilikçi teknolojilerin beş ana özelliği olduğunu öne sürdü. Bu kriterlere Avantaj, Uyumluluk, Karmaşıklık, Denenebilirlik ve Gözlenebilirlik anlamına gelen ACCTO (Advantage, Compatibility, Complexity, Trialability, and Observability) adını verdi.

·         Göreceli avantaj, ekonomik veya ekonomik olmayan olabilir ve bir yeniliğin, aynı ihtiyaçları karşılayan önceki yeniliklerden üstün görülme derecesidir. Kabul ile pozitif ilişkilidir (örneğin, göreceli avantaj ne kadar yüksekse, benimseme seviyesi o kadar yüksek ve bunun tersi de geçerlidir).

·         Uyumluluk, bir yeniliğin mevcut değerlerle, geçmiş deneyimlerle, alışkanlıklarla ve potansiyel benimseyen için ihtiyaçlarla tutarlı görünme derecesidir; düşük düzeyde bir uyumluluk kabulü yavaşlatacaktır.

·         Karmaşıklık, bir yeniliğin anlaşılması ve kullanılmasının zor görünme derecesidir; Bir yenilik ne kadar karmaşıksa, kabulü o kadar yavaş olur.

·         Denenebilirlik, bir yeniliğin sınırlı bir şekilde denenebileceği algılanan derecedir ve kabul ile pozitif ilişkilidir. Küçük ölçekli testler riski azalttığı için denenebilirlik kabulü hızlandırabilir.

·         Gözlenebilirlik, yeniliğin sonuçlarının başkaları tarafından görülme derecesinin algılanma derecesidir ve kabul ile pozitif ilişkilidir.

Yayılma (difüzyon)

Yayılma, bir teknolojinin bir toplum veya endüstri yoluyla yayılması ile ilgilidir. Bir teknoloji teorisinin yayılması, kısaca üç aşamada özetlenebilir:

·         Teknolojinin ilk versiyonları oldukça başarısız olduğu için genellikle S şeklinde bir eğri (sigmoid curve) izler

·         Ardından yüksek düzeyde benimseme ile başarılı bir yenilik (inovasyon) dönemi gelir

·         Son olarak bir teknoloji bir pazardaki maksimum potansiyeline ulaştığında benimsenmede bir düşüş olur



(a)
(b)
Şekil-1: (a) Teknolojik değişim sürecinin üç aşamasının orijinal modeli, (b) sürdürülebilirliğin operasyonel açıdan önemli üç boyutu içinde ve arasında değişimin itici güçleri olarak teknolojik değişim ve küreselleşme (https://www.researchgate.net/figure/Technological-change-and-globalization-as-drivers-of-change-within-and-between-three_fig1_347754113)


Şekil-2: (a) Davis tarafından bir teknoloji kabul modeli (TAM), (b) Bir teknoloji kullanılırken göz önünde bulundurulması gereken birbirine bağlı değişkenleri gösteren TAM'a genel bakış (https://digitalcommons.unl.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=6961&context=libphilprac)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Technological_change

14 Kasım 2021

 

GERİ (teknolojik)
GERİ (teknoloji çalışmaları)
GERİ (bilim ve teknoloji çalışmaları)