Su Kaynakları (water resources)

Su kaynakları, örneğin içme suyu temini veya sulama suyu kaynağı olarak, insanlar için yararlı olan doğal su kaynaklarıdır. Bu kaynaklar, doğal kaynaklardan elde edilen tatlı su veya arıtılmış su (atık sudan) veya tuzdan arındırılmış su (deniz suyu) gibi diğer kaynaklardan yapay olarak üretilen su olabilir. Dünyadaki suyun %97'si tuzlu su ve sadece yüzde üçü tatlı sudur; Bunun üçte ikisinden biraz fazlası buzullarda ve kutup buz tabakalarında donmuş durumdadır.

Geri kalan donmamış tatlı su esas olarak yeraltı suyu olarak bulunur, yalnızca küçük bir kısmı yer üstünde veya havada yeralır. Doğal tatlı su kaynakları arasında yüzey suyu, nehir akıntısı, yeraltı suyu ve donmuş su bulunur. İnsanlar su kaynaklarını tarımsal, endüstriyel ve evsel faaliyetler için kullanırlar.

Su kaynakları birçok sorun nedeniyle tehdit altındadır. Tipik örnekler arasında, su kıtlığı, su kirliliği, su çatışması ve iklim değişikliği sayılabilir. Tatlı su prensipte yenilenebilir bir kaynaktır. Ancak dünyanın yeraltı suyu arzı giderek azalıyor. Yeraltı sularının tükenmesi (veya aşırı su çekimi) örneğin Asya, Güney Amerika ve Kuzey Amerika'da meydana geliyor.

Doğal tatlı su kaynakları

·         Yüzey suyu: Yüzey suyu nehir, göl veya tatlı su sulak alanındaki sudur. Yüzey suyu doğal olarak yağışlarla yenilenir ve okyanuslara deşarj, buharlaşma, buharlaşma-terleme ve yeraltı suyu şarjı yoluyla doğal olarak kaybolur.

o    Buzullardan gelen su: Buzul akışının yüzey suyu olduğu kabul edilir. Genellikle 'Dünyanın Çatısı' olarak adlandırılan Himalayalar, Yer üzerindeki en geniş ve engebeli yüksek rakımlı alanlardan bazılarının yanı sıra, kutupların dışındaki en büyük buzul ve permafrost alanını da içerir.

·         Yeraltı Suyu: Yeraltı suyu, Yer yüzeyinin altında kaya ve toprak gözenek boşluklarında ve kaya oluşumlarının çatlaklarında bulunan sudur. Dünyadaki hazır tatlı suyun yaklaşık yüzde 30'u yeraltı suyudur.

o    Nehir akışı altında: Bir nehrin akışı boyunca, aşağı yönde taşınan toplam su hacmi, genellikle görünür serbest su akışı ile nehrin altında yatan kayalar ve çökeltilerin ve hiporeik bölge adı verilen taşkın yatağının içinden akan önemli katkının bir kombinasyonu olacaktır.

(a) Tatlı su kaynaklarının türlerine göre dağılımı (Wiki), , (b) Arjantin'deki Perito Moreno Buzulu'nda bulunan bir buzul mağarası (Wiki), (c) tipik bir yeraltı suyu akış sisteminin kesiti (mdpi.com)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Water_resources

5 Kasım 2024

 

GERİ (su)