Su döngüsü (veya hidrolojik döngü veya hidrolojik döngü), suyun Yer’in yüzeyinin üstünde ve altında sürekli hareketini içeren biyojeokimyasal bir döngüdür. Yer’deşi suyun kütlesi zaman içinde oldukça sabit kalır. Ancak suyun büyük buz, tatlı su, tuzlu su ve atmosferik su rezervuarlarına bölünmesi değişken olup, iklim değişkenlerine bağlıdır.
Su bir rezervuardan
diğerine, örneğin nehirden okyanusa veya okyanustan atmosfere doğru hareket
eder. Bu hareketleri yönlendiren süreçler, buharlaşma, terleme, yoğunlaşma,
yağış, süblimleşme, sızma, yüzey akışı ve yüzey altı akışıdır. Bunu yaparken su
farklı formlardan geçer: sıvı, katı (buz) ve buhar. Okyanus, küresel
buharlaşmanın % 86'sının kaynağı olduğundan su döngüsünde önemli bir rol
oynamaktadır.
Su döngüsü, sıcaklık
değişikliklerine yol açan enerji alışverişini içerir. Su buharlaştığında
çevresinden enerji alır ve ortamı soğutur. Yoğunlaştığında enerji açığa çıkarır
ve ortamı ısıtır. Bu ısı değişimleri iklim sistemini etkiler.
Döngünün buharlaşma
aşaması suyu arındırır, çünkü döngü sırasında toplanan tuzların ve diğer
katıların geride kalmasına neden olur. Atmosferdeki yoğunlaşma aşaması karayı
tatlı su ile doldurur. Sıvı su ve buz akışı mineralleri küresel çapta taşır.
Aynı zamanda erozyon ve sedimantasyon gibi süreçler yoluyla Yer’in jeolojik özelliklerini
yeniden şekillendirir. Su döngüsü ayrıca gezegendeki yaşamın ve ekosistemlerin
çoğunun korunması için de gereklidir.
İnsan eylemleri su
döngüsünü büyük ölçüde etkiliyor. Ormansızlaşma, kentleşme ve yeraltı suyunun
çıkarılması gibi faaliyetlerin doğal manzaraları değiştirmesi (arazi kullanımı
değişiklikleri) su döngüsü üzerinde etkilidir. Üstelik iklim değişikliği su
döngüsünün yoğunlaşmasına da yol açıyor.
Araştırmalar küresel
ısınmanın, yağış düzenlerinde değişikliklere, aşırı hava olaylarının sıklığında
artışa ve yağışların zamanlaması ve yoğunluğunda değişikliklere neden olduğunu
gösterdi. Bu su döngüsü değişiklikleri ekosistemleri, su mevcudiyetini, tarımı
ve insan toplumlarını etkiler.
https://en.wikipedia.org/wiki/Water_cycle
29 Ekim 2024
GERİ (su)
