Stokes Yasası (Stokes' law)

1851'de George Gabriel Stokes, Stokes yasası olarak bilinen, sürtünme kuvveti (sürünme kuvveti olarak da adlandırılan) için viskoz bir akışkan içinde çok küçük Reynolds sayıları olan küresel nesnelere uygulanan bir ifade türetmiştir. Stokes yasası, Navier-Stokes denklemlerinin küçük Reynolds sayıları için Stokes akış limitinin çözülmesiyle elde edilir.

Viskoz bir akışkan boyunca hareket eden küçük bir küre üzerindeki viskozite kuvveti aşağıdaki eşitlikle verilir:
Fd = 6 p m R v
Fd: sürtünme kuvveti (Stokes sürünmesi), akışkan ve partikül arasındaki arayüze etki eder, newton (= kg m s−2).

m: dinamik viskozite (Pa·s = kg m−1 s−1), R: küresel objenin yarıçapı (metre), v: objeye göre akış hızıdır (m/s).

Stokes yasası, bir partikülün akışkan içindeki davranışı için bazı varsayımlarda bulunur:
Laminar akış, küresel parçacıklar, homojen (bileşimi homojen) malzeme, pürüzsüz yüzeyler ve birbirini etkilemeyen parçacıklar
Moleküller için Stokes yasası Stokes yarıçapını tanımlamak için kullanılır.

Bir Sıvının İçine Düşen Kürenin Terminal (Uç) Hızı

Terminal (veya yerleşme) hızında, kürenin ağırlığı ve yüzdürme (batmazlık) arasındaki (ikisi de yerçekiminden kaynaklanır) farktan dolayı aşırı kuvvet Fg:
                        4
Fg = (rprf) g ¾ p R3
                        3
ρp: kürenin kütle yoğunluğu, ρf: sıvının kütle yoğunluğu, g: yerçekimi ivmesidir. Kuvvet dengesi:
Fd = Fg
için v hızı terminal hızındır.

Aşırı kuvvet R3 ve Stokes sürüklemesi R olarak arttığından, terminal hız R2 olarak artar ve dolayısıyla parçacık boyutuna göre büyük ölçüde değişir.

Eğer bir parçacık viskoz bir akışkanda düşerken sadece kendi ağırlığından etkisindeyse, o zaman akışkan nedeniyle parçacık üzerindeki sürtünme ve kaldırma kuvvetlerinin toplamı yerçekimi kuvvetini tam olarak dengelediğinde terminal bir hıza ulaşılır. Bu hız v (m/s):
      2    (rprf)
v = ¾  ¾¾¾¾  g R2
      9        m
p > ρf, ise aşağı doğru, ρp < ρf ise yukarı doğru)
g: yerçekimi alan kuvveti (m/s2), R: küresel parçacığın yarıçapı (m), ρp: partiküllerin kütle yoğunluğu (kg/m3), ρf: sıvının kütle yoğunluğu (kg/m3), μ: dinamik viskozite (kg /m.s).

Bir akışkan içinde düşen bir küreden geçen akış (örneğin, havadan düşen bir sis damlası): akım yolları, sürükleme kuvveti (Fd) ve yerçekimi kuvvetti (Fg)

Kararlı Stokes Akışı

Stokes akışında çok düşük Reynolds sayısında, Navier-Stokes denklemlerindeki taşınım hızlanma şartları ihmal edilir; bu durumda akış denklemleri sıkıştırılamaz kararlı bir akışı tanımlar:
Ñ p = m Ñ2 u =– m Ñ x ω
Ñ u = 0
p: akışkan basıncı (Pa), u: akış ızı (m/s), ω: vortisite (s-1); ω = Ñ u

Bazı vektör hesabı kimlikleri kullanılarak, bu denklemlerden, Laplace basınç ve vortisite vektörünün eşitlikleri yazılabilir:
Ñ2 ω = 0           Ñ2 p = 0
Yerçekimi ve yüzdürme ile olan ek kuvvetler hesaba katılmamıştır.



16 Ağustos 2019


GERİ (yasalar)
GERİ (astrofizik)
GERİ (klasik mekanik)