Sosyoteknoloji (sociotechnology)

Sosyoteknoloji (sosyal teknoloji), toplum ve teknolojinin kesişimindeki işlemlerin incelenmesidir. Vojinović ve Abbott bunu ‘sosyal ve teknik olanın bölünmez bir şekilde birleştirildiği işlemlerin incelenmesi’ olarak tanımlıyor. Sosyoteknoloji, ‘hem sosyal hem de teknik yönleri olan karmaşık sistemlere katılan şeyleri tasarlamak’ olarak tanımlanan sosyo-teknik tasarımın önemli bir parçasıdır.

Terim Mario Bunge'a atfedilmiştir. Bunge bunu, bir sosyal mühendislik ve yönetim bilimi grubu olarak tanımlıyor ve bu nedenle, mühendislik, biyoteknoloji, enformayon teknolojisi ve genel teknoloji gibi diğer dallardan ayrılan bir teknoloji biçimi olarak görüyor. Sosyoteknolojinin amacı, sosyal bilim araştırmalarından yararlanırken sosyosistemleri tasarlamaya ve performanslarını değerlendirmeye yardımcı olmaktır. Kısaca sosyoteknoloji, sosyal sistemlerin yaratılması, değiştirilmesi ve sürdürülmesi olarak görülebilir.

Sosyoteknik değişim üzerine Bijker, ‘Toplum teknoloji tarafından belirlenmez, teknoloji de toplum tarafından belirlenmez. Her ikisi de sosyoteknik madalyonun iki yüzü olarak ortaya çıkıyor’ der.

Teknoloji, sosyal grupların kendi medeniyetlerinin maddi objelerini oluşturma yollarının toplamıdır. Yapılan şeyler, teknik olarak kurulduğu kadar sosyal olarak da düzenlenir. Bu iki şeyin, kurma ve içgörünün birleşimi, sosyoteknolojidir. Örneğin, insanların A Noktasından B Noktasına ulaşması için yol boyunca atlamaları gereken bir engel olduğunda (örneğin bir nehir, bir kanyon, başka bir yol) bir köprü kurulur. Teknik faktörler kadar sosyal faktörlerin de dikkate alınmaması, ‘hiçbir yere giden bir köprüye’ sahip olmaya yol açabilir.


Sosyo-teknolojik sistemden bahsederken, bir ortamdaki insanların ve teknolojinin etkileşiminden söz edilir (https://blogs.commons.georgetown.edu/cctp-748-spring2018/2018/03/28/cell-phones-as-part-of-a-socio-technical-system/)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Sociotechnology

4 Ekim 2021

 

GERİ (sosyoloji)
GERİ (bilim ve teknoloji çalışmaları)