İnsan sindirim sistemi, gastrointestinal sistem ve yardımcı sindirim organlarından (dil, tükürük bezleri, pankreas, karaciğer ve safra kesesi) oluşur. Sindirim, besinlerin vücutta emilinceye ve asimile edilinceye kadar giderek daha küçük bileşenlere bölünmesini içerir. Sindirim sürecinin üç aşaması vardır: sefalik aşama, mide aşaması ve bağırsak aşaması.
Sindirimin
baş evresi olan ilk aşama, yiyeceğin görüntüsü ve kokusuna tepki olarak mide
bezlerinden salgı gelmesiyle başlar. Bu aşama, gıdanın çiğneme yoluyla mekanik
olarak parçalanmasını ve ağızda gerçekleşen sindirim enzimleri tarafından
kimyasal olarak parçalanmasını içerir. Tükürük, dildeki tükürük bezleri ve
seröz bezler tarafından salgılanan sindirim enzimleri amilaz ve lingual lipazı
içerir. Yiyeceklerin tükürük ile karıştırıldığı çiğneme, mekanik sindirim
sürecini başlatır. Bu, mideye girmek için yemek borusundan aşağı doğru yutulan
bir bolus üretir.
İkinci
aşama olan mide aşaması ise midede gerçekleşir. Burada besin, ince bağırsağın
ilk kısmı olan duodenuma geçene kadar mide asidi ile karıştırılarak daha da
parçalanır.
Üçüncü
aşama olan bağırsak aşaması duodenumda başlar. Burada kısmen sindirilen besin,
pankreas tarafından üretilen bir takım enzimlerle karışır.
Sindirime
çiğneme kasları, dil ve dişler tarafından gerçekleştirilen yiyeceklerin
çiğnenmesi ve ayrıca peristalsis kasılmaları ve segmentasyon yoluyla yardımcı
olur. Mide asidi ve midede mukus üretimi sindirimin devamı için gereklidir.
Peristalsis,
yemek borusunda başlayan, mide duvarı ve gastrointestinal sistemin geri kalanı
boyunca devam eden kasların ritmik kasılmasıdır. Bu başlangıçta, ince
bağırsakta tamamen parçalandığında, lenfatik sisteme kil (chyle) olarak emilen kimusun (chyme) üretimiyle
sonuçlanır. Besinlerin sindiriminin büyük bir kısmı ince bağırsakta
gerçekleşir. Su ve bazı mineraller kalın bağırsağın kolonunda yeniden kana
karışır. Sindirimin atık ürünleri (dışkı) anüs yoluyla rektumdan dışkılanır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Human_digestive_system
26
haziran 2024
GERİ (biyoloji)
