Ses manzarası, insanlar tarafından durum içinde algılanan akustik ortamdır. Terim ilk olarak Michael Southworth tarafından icat edildi ve R. Murray Schafer tarafından popüler hale getirildi. Kentsel tasarımdan yaban hayatı ekolojisine ve bilgisayar bilimine kadar, disipline bağlı olarak ses manzarasının kullanımının çeşitli bir geçmişi vardır.
Önemli bir ayrım, ses
manzarasını daha geniş akustik ortamdan ayırmaktır. Akustik ortam, belirli bir
alandaki, çevre tarafından değiştirilen doğal ve yapay tüm akustik kaynakların
birleşimidir. Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO) 2014 yılında bu
tanımları standartlaştırmıştır. (ISO 12913-1:2014)
Ses manzarası,
sürükleyici bir ortamdan oluşan veya ortaya çıkan bir ses veya ses
kombinasyonudur. Ses manzarasının incelenmesi akustik ekolojinin veya ses manzarası
ekolojisinin konusudur.
Ses manzarası fikri, hem
kolektif yaşam alanı ifadesine artık biyofoni olarak adlandırılan hayvan
sesleri de dahil olmak üzere, doğal seslerden oluşan doğal akustik ortamı, hem
de örneğin hava sesleri ve diğer doğal unsurları (jeofoni), ve insanlar
tarafından yaratılan çevresel sesleri, (antropfoni) ifade etmektedir.
Antropofoni, müzikal
kompozisyon, ses tasarımı ve dil, iş ve endüstriyel teknolojinin kullanımından
kaynaklanan mekanik kökenli sesler gibi kontrollü ses adı verilen bir alt
kümeden oluşur. En önemlisi, ses manzarası terimi aynı zamanda dinleyicinin bir
ortam olarak duyulan seslere ilişkin algısını da içerir; Truax bunu 'çevrenin
içinde yaşayanlar tarafından nasıl anlaşıldığı' olarak tanımlıyor ve dolayısıyla
aralarındaki ilişkilere aracılık ediyor. Bu akustik ortamların bozulması
gürültü kirliliğine neden olur.
'Ses manzarası' terimi
ayrıca, belirli bir akustik ortamı deneyimleme hissi yaratan ses kaydına veya
ses performansına veya akustik ortamda bulunan sesler (standart olarak müzik
için kullanılmayan nesnelerden türetilen sesler) kullanılarak oluşturulan
kompozisyonlara da atıfta bulunabilir (ya özel olarak ya da müzik performanslarıyla
birlikte).
İkinci Dünya Savaşı
sonrası elektronik sanat müziğinin bestecisi Pauline Oliveros, 'ses manzarası'
terimini 'kulak ve mekanizmaları tarafından ses korteksimize sadık bir şekilde
iletilen dalga biçimlerinin tümü' olarak tanımladı.
https://en.wikipedia.org/wiki/Soundscape
1 Aralık 2024
GERİ (doğal kaynaklar)
