Sayı Teorisi (number theory)

Sayı teorisi (veya eski kullanımda aritmetik veya yüksek aritmetik), esas olarak tam sayıların ve aritmetik fonksiyonların incelenmesine adanmış saf matematiğin bir dalıdır. Alman matematikçi Carl Friedrich Gauss (1777–1855) şöyle demiştir: ‘Matematik bilimlerin kraliçesidir ve sayılar teorisi de matematiğin kraliçesidir.’ Sayı teorisyenleri asal sayıların yanı sıra tam sayılardan oluşturulan (örneğin rasyonel sayılar) veya tam sayıların genellemeleri olarak tanımlanan (örneğin cebirsel tam sayılar) matematiksel objelerin özelliklerini de inceler.

Tamsayılar kendi başlarına veya denklemlerin çözümleri (Diofant geometrisi) olarak düşünülebilir. Sayı teorisindeki sorular genellikle en iyi şekilde, tam sayıların, asal sayıların veya diğer sayısal teorik objelerin özelliklerini bir şekilde (analitik sayı teorisi) kodlayan analitik objelerin (örneğin, Riemann zeta fonksiyonu) incelenmesiyle anlaşılır. Reel sayılar rasyonel sayılarla ilişkili olarak da incelenebilir.

Sayı teorisinin eski terimi ‘aritmetik’tir; yirminci yüzyılın başlarında yerini ‘sayı (veya sayılar) teorisi’ almıştı. (‘Aritmetik’ kelimesi halk tarafından ‘temel hesaplamalar’ anlamında kullanılır; Peano aritmetiğinde olduğu gibi, matematiksel mantıkta ve gezer-nokta aritmetiğinde olduğu gibi, bilgisayar biliminde de başka anlamlar kazanmıştır.). Sayı teorisi için aritmetik terimi, muhtemelen kısmen Fransız etkisiyle, 20. yüzyılın ikinci yarısında bir miktar zemin kazandı. Özellikle aritmetik, sayı-teoriğine sıfat olarak yaygın şekilde tercih edilir.


Sayılar teorisinin alt bölümleri ve tipik bazı uygulama alanları

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Number_theory

29 Aralık 2023

 

GERİ (matematik anasayfa)