Renk yükü, kuantum renk dinamiği (QCD) teorisindeki partiküllerin güçlü etkileşimiyle ilişkili olan kuark ve gluonların bir özelliğidir.
Kuark ve gluonların renk yükü ile günlük yaşamdaki renk algısı aranında bir bağlantı olmadığı dikkate alınmalıdır. Renk terimi ve ‘kırmızı (R)’, ‘yeşil (G)’ ve ‘mavi (B)’ etiketler, fizikçiler arasında kolaylıkla benimsenmiştir.
Her partikülün kendisine karşılık gelen bir antipartikülü vardır. Kırmızı, yeşil veya mavi yüklü bir partikülün antipartikül renk yükü, partikül-antipartikül oluşumunda ve imha edilmesinde renk yükünün korunması için, kırmızı antirenk ( ͞R), yeşil antirenk ( ͞G) veya mavi antirenk ( ͞B) olmalıdır. Partikül fizikçileri bunlara karşıt kırmızı, karşıt yeşil ve karşıt mavi demektedir. Bu üç rengin hepsi birbiriyle karıştığında veya bunlardan birisiyle karıştığında onların tamamlayıcısı (veya negatifi) renksiz veya beyazdır ve sahip olduğu net renk yükü sıfırdır.
Serbest partiküllerin renk yükü sıfırdır: baryonlar üç kuarktan oluşur, ama her bir kuark kırmızı, yeşil ve maviye veya negatiflerine sahip olabilir; mezonlar kuark ve antikuark tarafından yapılmıştır, kuark herhangi bir renk olabilir, antikuark ise bu herhangi bir rengin karşıtı olmak zorundadır. Bu renk yükleri elektromagnetik yüklere, elektromagnetik yükler ise sadece bir çeşit değere sahip olduğundan ters düşmektedir. Pozitif ve negatif elektrik yükleri, işaretleri birbirlerine ters düşmesine rağmen aynı çeşit yüklerdir.
Kısaca kuarkların varlığının ilk olarak 1964'te önerilmesinden sonra, Oscar W. Greenberg renk yükü kavramını, kuarkların nasıl bir arada hadronların içinde bulunduklarını aksi halde eş kuantum konumu için Pauli ilkesini ihlal etmek zorunda kalacaklarını açıklamak için tanıttı. Kuantum kromodinamiği (QCD) 1970'ten beri geliştirilmektedir ve partikül fiziğinin standart modelinin önemli bir bileşenini oluşturmaktadır.
QCD’de kuarkların rengi üç değer veya renkten -kırmızı, yeşil ve mavi- birini alabilir. Antikuark üç karşıt renkten – karşıt kırmızı, karşıt yeşil ve karşıt mavi- (temsili olarak sırasıyla çiyan, magenta ve sarı) birini alabilir. Gluonlar iki rengin, kırmızı ve karşıt yeşil gibi, karışımıdır, kendi renklerini oluştururlar. Aşağıda renk yüklü partiküller için bağlantı sabitleri gösterilmiştir.
(a) Kuark renkleri (kırmızı, yeşil, mavi) birleşerek renksiz olur, (b) kuark anti-renkleri (antirkırmızı, antiyeşil, antimavi) de renksiz olarak birleşir
Renk yüklerindeki alan çizgileri
Elektrik alanı için analoğu ve elektrik yükleri, renk yükleri arasındaki güçlü kuvvetlerin alan çizgileri kullanılarak tasvir edilir. Yine de, renk alan çizgileri kadar dışarı doğru kavis yapan başka bir yük yoktur çünkü onların hepsi beraber gluonlar tarafından sıkıca çekilmektedir (1 fm içinde). Bu etki hadronlardaki kuarkları sınırlandırır.
https://tr.wikipedia.org/wiki/Renk_y%C3%BCk%C3%BC
https://en.wikipedia.org/wiki/Color_charge
10 Şubat 2020
GERİ (standart model; teoriler birleşecek mi??)
