Uluslararası Birimler Sistemi (International System of Units)


Adı, sembol, SI birim
Açıklamalar
Adı: Radyan
Sembol: rad
SI birimi: m/m
Diğer SI birimi: 1
(boyutsuz)
Düzlemsel açı (plane angle)

Düzlem geometride bir açı, açının kenarları adı verilen iki ışının oluşturduğu ve ortak bir uç noktaya (açının tepe noktası) sahip olan bir şekildir; genellikle kare, üçgen, daire vb. gibi, 2 boyutlu şekillerdeki bir açıyı gösterir.

Adı: Steradyan
Sembol: sr
SI birimi: m2/m2
Diğer SI birimi: 1
(boyutsuz)
Katı açı (solid angle)

Geometride, katı bir açı, belirli bir nesnenin kapsadığı belirli bir noktadan olan görüş alanı miktarının bir ölçüsüdür; genellikle küp, küre vb. gibi 3 boyutlu şekillerdeki bir açıyı tanımlar.


Adı: Hertz
Sembol: Hz
SI birimi: s−1
Frekans (frequency)

Frekans veya titreşim sayısı bir olayın birim zaman (genel olarak 1 saniye) içinde hangi sıklıkla, kaç defa tekrarlandığının ölçümüdür. Frekans (f) = 1/ T (T = periyot)

Adı: Newton
Sembol: N
SI birimi: kgms−2
Kuvvet (force)

Kuvvet, fizikte kütleli bir cisme hareket kazandıran etkidir. Hem yönü hem de büyüklüğü olan kuvvet vektörel bir niceliktir.

Ağırlık (weight)

Bilim ve mühendislikte bir nesnenin ağırlığı, gravite nedeniyle veya nesneyi yerinde tutan bir reaksiyon kuvvetiyle nesneye etki eden kuvvetle ilgilidir.


Adı: Paskal
Sembol: Pa
SI birimi: kgm−1s−2
Diğer SI birimi: N/m2
Basınç (pressure)

Basınç, bir yüzeye dik olarak etki eden kuvvetin, yüzeyin birim alanına düşen miktarıdır; bütün yüzeye dik olarak etki eden kuvvete de basınç kuvveti denir.

Gerilim, Gerilme (stress)

Stres bir malzemenin bir düzlemindeki bir noktaya uygulanan kuvvetin o noktadaki şiddeti veya yoğunluğudur (kuvvet/alan); sistemin uygulanan strese tepkisi ise strain (gevşeme) olarak tanımlanır. Strain birimsizdir.

Adı: Joule
Sembol: J
SI birimi: kgm2s−2
Diğer SI birimi: Nm = Pam3
Enerji (energy)

Fizikte enerji, doğrudan gözlemlenemeyen, fakat kendi konumundan hesaplanabilen, fiziksel sistemin geniş ve korunmuş bir özelliğidir. Enerji, bir sistemin iş yapma kapasitesidir.

İş (work)

İş, gücün ve yerdeğiştirmenin bir sonucudur. Fizikte bir noktaya bir kuvvet uygulandığında, uygulama noktası kuvvet yönünde hareket ediyorsa, bu durumda kuvvetin iş yaptığı söylenir. İş bir enerji transfer biçimidir.

Isı (heat)

Termodinamikte ısı, termodinamik iş veya madde transferi dışındaki mekanizmalar tarafından, termodinamik bir sisteme (veya sistemden) transfer edilen enerjidir. Isı, belirli sıcaklıktaki bir sistemin sınırlarından, daha düşük sıcaklıktaki bir sisteme, sıcaklık farkı nedeniyle geçen enerjidir. Isı da iş gibi bir enerji transfer biçimidir.


Adı: Watt
Sembol: W
SI birimi: kgm2s−3
Diğer SI birimi: J/s
Güç (power)

Fizikte güç, belli bir işi yapmanın veya ısı transferinin hızıdır; birim zamanda transfer edilen veya dönüştürülen enerji miktarıdır. Isının yönü yoktur, sayısal bir niceliktir.

Radyant akı (radiant flux)

Radyometride radyant akı veya radyant güç, birim zamanda yayılan, yansıyan, iletilen veya alınan radyant enerjidir. Spektrumun frekans veya dalga boyunun bir fonksiyonu olarak alınmasına bağlı olarak spektral akı veya spektral güçtür.
Adı: Coulomb
Sembol: C
SI birimi: sA
Elektrik yükü veya elektriksel yük (electric charge or quantity of electricity)

Elektrik yükü, elektronların, protonların ve diğer atomaltı partiküllerin temel bir özelliğidir. Elektronlar negatif yüklü, protonlar ise pozitif yüklü partiküllerdir. Negatif yüklü ve pozitif yüklü maddeler birbirlerini çeker (etkiler). Elektrik yükü, elektromagnetik bir alana uygulandığında kuvvet oluşmasına neden olur.


Adı: Volt
Sembol: V
SI birimi: kgm2s−3A−1
Diğer SI birimi: W/A = J/C
Voltaj; elektrik potansiyeli (voltage; electrical potential)

Voltaj, bir elektrik alanı içinde bulunan iki nokta arasındaki potansiyel farkıdır. Statik bir elektrik alanındaki iki nokta arasındaki elektrik potansiyeli farkı (yani voltaj), bir test şarjını iki nokta arasında taşımak için her bir birim şarj için gerekli olan iş olarak tanımlanır. Voltaj, elektronları maruz kaldıkları elektrostatik alan kuvvetine karşı hareket ettiren kuvvettir.

Elektromotor kuvvet (emf)

Elektromotor kuvvet, elektriksel olmayan bir kaynak tarafından üretilen elektriksel eylemdir. Elektromotor kuvvet; elektrik devrelerinde, devrenin açık olduğu ve devreden elektrik akımı çekilmediği durumda devredeki kaynağın iki kutbu arasındaki potansiyel farkına verilen addır. Batarya (kimyasal enerjiyi dönüştüren) veya jeneratör (mekanik enerjiyi dönüştüren) gibi, diğer enerji türlerini elektrik enerjisine dönüştüren bir cihaz, çıktı olarak bir emf sağlar.


Adı: Farad
Sembol: F
SI birimi: kg−1m−2s4A2
Diğer SI birimi: C/V
Kapasitans (capacitance)

Kapasitans, bir sistemdeki elektrik yükündeki değişimin, elektrik potansiyelindeki karşılık gelen değişime oranıdır. Bir kapasitörün yük tutma yeteneği, kapasitans adı verilen bir miktarla ölçülür. Kapasitans (C), iletkendeki yükün iletkenler arasındaki potansiyel farkına oranıyla ölçülür; C º Q/DV.

Bir kapasitör ( veya kondansatör), elektrik enerjisini depolayan bir cihazdır. Genel olarak eşit ancak zıt yük taşıyan iki iletkenden oluşur. Bu nedenle, herhangi bir kapasitördeki toplam yük daima sıfırdır.


Adı: Ohm
Sembol: Ω
SI birimi: kgm2s−3A−2
Diğer SI birimi: V/A
Direnç (resistance)

Bir nesnenin elektriksel direnci, elektrik akımı akışına karşıtlığının bir ölçüsüdür. Direnç, Ohm kanununa göre uçları arasında gerilim düşmesine sebep olan devre elemanıdır.

Reaktans (reactance)

Elektrik ve elektronik sistemlerde, reaktans, bir elemanın indüktansı veya kapasitansı nedeniyle bir devre elemanının akım veya voltajdaki bir değişikliğe karşı olmasıdır.

İmpedans (impedance)

Elektriksel impedans, bir voltaj uygulandığında bir devrenin bir akıma sunduğu karşıtlığın ölçüsüdür. Chip bead’lerin (mikrodevre boncuklar) temel özelliği olan impedans (Z), reaktans (X) ve direnç(R) komponentlerinin birleşik direncidir.


Adı: Siemens
Sembol: S
SI birimi: kg−1m−2s3A2
Diğer SI birimi: Ω−1
Elektriksel iletkenlik (electrical conductance)

Bir nesnenin elektriksel direnci, elektrik akımı akışına karşıtlığının bir ölçüsüdür (R = V/I). Elektriksel direncin tersi, elektriksel iletkenliktir (G = I/V); bir iletken içerisinde akımın ne kadar rahat aktığının bir göstergesidir.

Elektriksel iletkenlik bir iletken malzemeye uygulanan elektriksel alan etkisinde yük taşıyıcılarının uzak mesafeli hareketleri sonucu oluşur. Dört tür yük taşıyıcısı vardır: bunlar elektron, katyon, anyon ve elektron boşluğudur.

Adı: Weber
Sembol: Wb
SI birimi: kgm2s−2A−1
Diğer SI birimi: Vs
Magnetic akı (magnetic flux)

Fizikte, özellikle elektromagnetizmada, bir yüzeydeki magnetik akı, yüzeyden geçen magnetik alan akı yoğunluğu B'nin normal bileşeninin yüzey integralidir. Magnetik akı, toplam magnetizmanın ölçüsüdür. Elektromotor kuvvet, magnetik alandaki bir değişiklikten ziyade, magnetik akıdaki bir değişiklik ile indüklenir. Magnetik akı (Φ), magnetik alan ve bulunduğu alan ile ilgilidir; Φ = B A cosθ formülüyle tanımlanır.

Magnetik akı, magnetik alan hatlarına göre görselleştirilebilir. Magnetik akının değeri, loop (döngü) boyunca geçen toplam hat sayısıyla orantılıdır. Alan, hatlara dik olduğunda, alandan geçen hatların sayısı maksimumdur; bu durumda magnetik akı maksimum değere ulaşır Alan hatlara paralel olduğunda alandan geçen hat olmayacağından magnetik akı sıfırdır.

Adı: Tesla
Sembol: T
SI birimi: kgs−2A−1
Diğer SI birimi: Wb/m2
Magnetic akı yoğunluğu (magnetic flux density)

Magnetik akı yoğunluğu, birim kesit alandan geçen magnetik akı miktarının ölçüsüdür. Magnetik alan şiddeti (H) ile magnetik akı yoğunluğu (B) arasında: B = m x H bağıntısı bulunur (m = malzemenin magnetik geçirgenliğidir)

Adı: Henry
Sembol: H
SI birimi: kgm2s−2A−2
Diğer SI birimi: Wb/A
İndüktans (inductance)

Elektromagnetizma ve elektronikte indüktans, bir indüktörün magnetik alan içerisinde enerji depolama kapasitesidir. İndiktörler, bir devrede akımın değişimiyle orantılı olarak karşı voltaj üretir. Akımın bir iletken içinden akışı, iletkenin etrafında, akımın büyüklüğüne bağlı bir magnetik alan yaratır. Akımdaki bir değişiklik, magnetik alanda da bir değişikliğe neden olur.

Adı: Santigrat derece
Sembol: 0C
SI birimi: K
Sıcaklık; 273.15 K'ya göre (temperature relative to 273.15 K)

Sıcaklık, sıcak ve soğuk algılarını ifade eden fiziksel bir niceliktir.


Adı: Lümen
Sembol: lm
SI birimi: cdsr
Işık akısı (luminous flux)

Fotometride ışık akısı (veya ışık gücü), algılanan ışık gücünün ölçüsüdür. Işık akısı bir fiziksel niceliktir ve insan gözünün algıladığı ışık gücünün miktarını ifade eder. Buna göre, ışık akısı hem ışınım yapan kaynağın gücüne hem de insan gözünün özelliğine bağlıdır. (lümen = candela steradians, lm = cdsr)

Adı: Lux
Sembol: lx
SI birimi: m−2cd
Diğer SI birimi: lm/m2
Aydınlık (illuminance)

Fotometride illuminans, bir ışık kaynağı tarafından aydınlatılan birim yüzeye düşen ışık akısının miktarıdır; ışığın yüzeyi ne kadar aydınlattığını, insanın parlaklık algısı ile bağdaştırmak için dalga boyu-ağırlıklı bir ölçüdür.

Adı: Becquerel
Sembol: Bq
SI birimi: s−1
Radyoaktivite; birim zamanda bozunum (radioactivity; decays per unit time)

Radyoaktif bozunma, kararsız bir atom çekirdeğinin, bir alfa partikülü, nötrinolu beta partikülü (veya elektron yakalama durumunda sadece bir nötrino), veya bir gama ışını, veya iç dönüşüm durumunda elektron gibi, radyasyonla enerji kaybettiği süreçtir. Radyoaktivite bir enerji türüdür; atom çekirdeğinin, tanecikler veya elektromagnetik ışımalar yayarak kendiliğinden parçalanmasıdır.

Adı: Gray
Sembol: Gy
SI birimi: m2s−2
Diğer SI birimi: J/kg
Absorplanan doz; iyonlaşan ışının (absorbed dose; of ionising radiation)

Absorblanan doz, birim kütle başına iyonlaştırıcı radyasyonla, madde içinde biriken enerjinin ölçüsü olan doz miktarıdır. İyonlaştırıcı radyasyon, elektronları atomlardan veya moleküllerden ayırmak ve böylece iyonlaştırmak için yeterli enerji taşıyan radyasyondur.

Eşdeğer doz; iyonlaşan ışının (equivalent dose; of ionising radiation)

Eşdeğer doz, insan vücudu üzerinde radyasyona bağlı kanser ve genetik hasar olasılığını gösteren, düşük seviyedeki iyonlaştırıcı radyasyonun stokastik (olasılıklı) sağlık etkilerini temsil eden doz miktarıdır.


Adı: Sievert
Sembol: Sv
SI birimi: m2s−2
Diğer SI birimi: J/kg
Adı: Katal
Sembol: kat
SI birimi: mols−1
Katalitik aktivite (catalytic activity)

Katalitik aktivite, bir tür reaksiyon hızı değildir; belirli bir kimyasal reaksiyonla ilişkili olarak belirli koşullar altında katalizörün bir özelliğidir.




https://en.wikipedia.org/wiki/International_System_of_Units

6 Aralık 2019


GERİ (astrofizik)
GERİ (birimler)