Oyun Teorisi (game theory)

Oyun teorisi, rasyonel aktörler arasındaki stratejik etkileşimlerin matematiksel modellerinin incelenmesidir. Ekonominin yanı sıra mantık, sistem bilimi ve bilgisayar bilimlerinde de yaygın olarak kullanılan sosyal bilimlerin birçok alanında uygulamaları vardır.

Geleneksel oyun teorisi, bir katılımcının kazançlarının veya kayıplarının diğer katılımcının kayıp ve kazançlarıyla tam olarak dengelendiği iki kişilik sıfır toplamlı oyunlara hitap ediyordu. 21. yüzyılda oyun teorisi daha geniş bir davranışsal ilişkiler yelpazesine uygulanıyor ve artık insanlarda, hayvanlarda ve bilgisayarlarda mantıksal karar verme bilimi için bir şemsiye terim haline geldi

Modern oyun teorisi, iki kişilik sıfır toplamlı oyundaki karma strateji dengesi fikri, ve bunun John von Neumann tarafından kanıtlanmasıyla başladı.

Von Neumann orijinal makalesinde, oyun teorisi ve matematiksel ekonomide standart bir yöntem haline gelen, kompakt dışbükey kümelere sürekli eşlemelerde Brouwer sabit nokta teoremini kullandı. Bu makaleyi, Oskar Morgenstern'le birlikte yazdığı ve birkaç oyuncunun ortaklaşa oynadığı oyunları ele alan Theory of Games and Economic Behavior (1944) izledi.

Oyun teorisi 1950'lerde kapsamlı bir şekilde geliştirildi, 1970'lerde evrime uygulandı; ancak benzer gelişmeler en azından 1930'lara kadar uzanıyor. Oyun teorisi birçok alanda önemli bir araç olarak geniş çapta kabul görmüştür. John Maynard Smith, 1999 yılında evrimsel oyun teorisini uygulaması nedeniyle Crafoord Ödülü'ne layık görüldü. Paul Milgrom ve Robert B. Wilson dahil olmak üzere on beş oyun teorisyeni 2020 itibariyle ekonomi alanında Nobel Ödülü'nü kazandı.


Farklı oyun türlerinin şematik gösterimi

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Game_theory

26 Ocak 2024

 

GERİ (matematik anasayfa)