Optik Çift Yıldız (double star)

Gözlemsel astronomide çift yıldız veya görsel çift, özellikle optik teleskopların yardımıyla Yer’den bakıldığında birbirine yakın görünen bir çift yıldızdır.

Bunun nedeni, çiftin ya bir ikili yıldız oluşturması (yani, ortak yörüngede, gravitasyonal olarak birbirine bağlı ikili bir yıldız sistemi) ya da optik bir çift, gözlemciden farklı mesafelerde iki yıldızın tesadüfi bir görüş hattı hizalaması olmasıdır.

İkili yıldızlar, hareketleri, stellar kütlenin ve diğer stellar parametrelerin doğrudan hesaplanmasına izin verdiğinden, stellar astronomları için önemlidir. İki bileşeni çıplak gözle ayrı ayrı görülebilen tek (olası) ‘ikili yıldız’ durumu, Mizar ve Alcor durumudur (aslında çok yıldızlı bir sistem olsa da), ancak Mizar ve Alcor'un gravitasyonal bağlı olup olmadığı kesin olarak bilinmemektedir.

1780'lerin başından beri, hem profesyonel hem de amatör çift yıldız gözlemciler, çiftlerin göreli hareketlerini belirlemek için çift yıldızlar arasındaki mesafeleri ve açıları teleskopik olarak ölçtüler. Bir çiftin göreli hareketi bir yörüngenin kavisli bir yayınını belirlerse veya bağıl hareket her iki yıldızın ortak öz hareketine kıyasla küçükse, çiftin bir ikili yıldız olarak karşılıklı yörüngede olduğu sonucuna varılabilir. Aksi takdirde, çift optiktir. Çoklu yıldız sistemlerinin dinamikleri ikili yıldızlardan daha karmaşık olmasına rağmen, çoklu yıldızlar da bu şekilde incelenir.

Eşleştirilmiş üç yıldız tipi:

·         Optik çiftler, Yer ile tesadüfen hizalanma yoluyla birbirine yakın görünen bağlantısız yıldızlardır.

·         Görsel ikililer, bir teleskopla ayrı ayrı görülebilen, gravitasyonal olarak bağlı yıldızlardır.

·         Görsel olmayan ikililer, ikili durumları, örtülme (eklipsing ikililer), spektroskopi (spektroskopik ikililer) veya uygun hareketteki anormallikler (astrometrik ikililer) gibi daha ezoterik yollarla çıkarsanan yıldızlardır.

Teleskoplardaki gelişmeler, 2006'da Polaris A'da olduğu gibi, daha önce görsel olmayan ikilileri görsel ikililere kaydırabilir. Bu durum, görsel olmayan ve görsel ikilileri birbirinden ayıran iki ayrı yıldızı teleskopik olarak gözlemleyememekten dolayıdır.

Optik çiftler

·         Alpha¹ ve Alpha² Capricorni

·         Theta Muscae ve Theta Muscae B

·         Eta¹ ve Eta² Coronae Australis

·         Kappa¹ ve Kappa² Coronae Australis

·         Winnecke 4 (Messier 40)

·         Polaris ve Gamma Cephei, ikiz polar yıldızlar

 

Çift yıldız Alpha Capricorni

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Double_star
https://en.wikiversity.org/wiki/File:Alpha_Capricorni_copy.jpg

2 Haziran 2022

 

GERİ (bileşik objeler)
GERİ (ekstrasolar bedenler)