Okyanus (deniz veya dünya okyanusu olarak da bilinir), Yer’in yaklaşık %70,8'ini kaplayan ve Yer’deki suyun %97'sini içeren bir tuzlu su kütlesidir. Bir okyanus ayrıca, dünya okyanusunun geleneksel olarak bölündüğü büyük su kütlelerinden herhangi birine de atıfta bulunabilir.
Okyanusun beş farklı bölgesini tanımlamak için
farklı isimler kullanılır: Pasifik Okyanusu, Atlantik Okyanusu, Hint Okyanusu,
Güney Kutbu Okyanusu ve Arctic Kutbu Okyanusu. Deniz suyu, gezegenin yaklaşık
361 000 000 km2'sini kaplar. Okyanus, Yer hidrosferinin birincil
bileşenidir ve bu nedenle Yer’deki yaşam için gereklidir. Okyanus, büyük bir
ısı rezervuarı görevi görerek iklim ve hava durumunu, karbon döngüsünü ve su
döngüsünü etkiler.
Oşinograflar, okyanusu fiziksel ve biyolojik
koşullara göre dikey ve yatay bölgelere ayırdılar.
·
Pelajik
bölge, açık okyanusun yüzeyden okyanus tabanına kadar olan su kolonudur. Su
sütunu ayrıca derinliğe ve mevcut ışık miktarına göre bölgelere ayrılır.
·
Fotik
bölge, yüzeyden, fotosentezin oluşabileceği yüzey ışık derinliğinin %1'ine
(açık okyanusta yaklaşık 200 m) kadar olan suyu içerir.
Sonuç olarak, fotik bölge en biyolojik
çeşitliliktir. Bitkiler ve mikroskobik algler (serbest yüzen fitoplankton),
fotosentez yoluyla organik madde üretmek için ışık, su, karbondioksit ve
besinleri kullanır.
Okyanus fotosentezi, Yer atmosferindeki
oksijenin yarısını üretir. Bu üst güneşli bölge, okyanus ekosisteminin çoğunu
besleyen kaynağının menşeidir. Işık ancak birkaç yüz metre aşağıya nüfuz
edebilir; Aşağıda okyanusun geri kalanı soğuk ve karanlıktır. Okyanusun karayla
buluştuğu kıta sahanlığı daha sığdır ve derinliği birkaç yüz metre veya daha
azdır. İnsan faaliyetinin kıta sahanlığı üzerinde daha büyük bir etkisi vardır.
Okyanus sıcaklıkları, okyanus yüzeyine ulaşan
güneş radyasyonu miktarına bağlıdır. Tropik bölgelerde, yüzey sıcaklıkları 30 0C'nin
üzerine çıkabilir. Deniz buzunun oluştuğu kutupların yakınında, dengedeki
sıcaklık yaklaşık -2 0C'dir. Okyanusun tüm bölgelerinde, derin
okyanus sıcaklıkları -2 0C ile 5 0C arasında değişir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Ocean
19 Mayıs 2023
GERİ (yeryüzü tablo)
