Nötrino Salınımı (neutrino oscillation)

Nötrino salınımı (osilasyon) kuantum mekaniksel bir fenomendir; spesifik bir lepton ailesi numarasıyla (lepton flavor: elektron, muon veya tau) yaratılan bir nötrino'nun daha sonra farklı bir lepton ailesi sayısına sahip olduğunun ölçülebilmesidir. Bir nötrino için belirli bir flavor (çeşni) ölçülme olasılığı, uzayda ilerledikçe bilinen 3 durum arasında değişir.

İlk olarak 1957'de Bruno Pontecorvo tarafından tahmin edilen nötrino salınımları o zamandan beri farklı koşullarda çok sayıda deneyle gözlemlenmiştir. Özellikle, nötrino salınımının varlığı uzun süredir devam eden solar nötrino problemini çözmüştür.

Nötrino salınımları ve salınımlar sırasındaki çeşitli detaylar nötrinolar hakkındaki birçok bilinmeyene ışık tutabileceğinden, teorik ve deneysel açıdan yoğun ilgi görmektedir. Çalışmalar, özellikle, nötrino'nun sıfır olmayan bir kütleye sahip olduğua işaret etmektedir; bu da partikül fiziği Standart Model’inde bir modifikasyon gerektirğini gösterir. Süper Kamiokande ve Sudbury Neutrino Gözlemevleri araştımacıları Takaaki Kajita ve Arthur B. McDonald, nötrino salınımının ve dolayısıyla nötrino kütlesinin deneysel keşfiyle 2015 Nobel Fizik Ödülünü aldılar.

Teori

Nötrino salınımı, nötrinoların çesnisi ve kütle özdurumları arasındaki karışımdan kaynaklanır. Yani zayıf etkileşimlerle, yüklü leptonlarla etkileşime giren üç nötrino durumunun her biri, belirli kütleli üç nötrino durumunun farklı bir üst üste binmesidir (süperpozisyon). Nötrinoların flavor özdurumlarındaki emisyon (yayılım) ve absorpsiyonları zayıftır.

Herhangi bir sayıda nötrino nesli için CP asimetri aşağıdaki eşitlikle verilir:

Δm²: kütle farkı (eV²), L: osilasyon mesafesi (km), E: nötrino enerjisidir (MeV).

(a) Bir elektron nötrino, (b) bir müon nötrino ve (c) bir tau nötrino için salınım olasılıkları

https://tr.wikipedia.org/wiki/N%C3%B6trino_sal%C4%B1n%C4%B1m%C4%B1

https://en.wikipedia.org/wiki/Neutrino_oscillation

16 Şubat 2020

GERİ (standart model; teoriler birleşecek mi??)