Nominalizm (nominalism)

Metafizikte nominalizm (adcılık), evrensellerin ve soyut objelerin aslında sadece isim veya etiketten başka bir şey olmadığı görüşüdür. Nominalizmin en az iki ana versiyonu vardır.

Bir versiyon, evrensellerin, yani birçok özel şey (örneğin güç, insanlık) tarafından somutlaştırılabilen veya örneklendirilebilen şeylerin varlığını reddeder.

Diğer versiyon özellikle soyut objelerin, uzayda ve zamanda varolmayan objelerin varlığını reddeder.

Çoğu nominalist, sadece uzay ve zamandaki fiziksel partiküllerin (tikellerin) gerçek olduğunu ve evrensellerin sadece post res, yani partiküler şeylerden sonra varolduğunu savundu. Bununla birlikte, nominalizmin bazı versiyonları, bazı ayrıntıların soyut varlıklar (örneğin sayılar) olduğunu, diğerlerinin ise somut varlıklar (örneğin sütunlar, yılanlar, muzlar), uzay ve zamanda varolan varlıklar olduğunu savunur.

Nominalizm öncelikle evrenseller sorunu üzerine bir konumdur. Evrensellerin ayrıntıların (partikülerlerin) üzerinde varolduğunu iddia eden Platonik gerçekçilik gibi gerçekçi felsefelere ve evrensellerin içlerinde son derece gerçek olduğunu iddia eden Aristoteles'in hilomorfik substans teorisine karşıdır. ‘Nominalizm’ adı, ortaçağ felsefesinde Roscellinus'la yapılan tartışmalardan ortaya çıktı.

Nominalizm terimi Latince nomen, ‘isim’den kaynaklanmaktadır. John Stuart Mill nominalizmi ‘isimlerden başka genel bir şey yoktur özdeyişinde özetledi.

Hukuk felsefesinde nominalizm, uygulamasını anayasal nominalizm’den alır.


‘Evrensellerin aksiyomatiği (belitsel dizge)’ şeması (https://www.friesianbcom/universl.htm#note-1)

https://en.wikipedia.org/wiki/Nominalism

8 Kasım 2023

 

GERİ (felsefe, TABLO)