Lyman-alfa Blob (lyman-alpha blob)

Astronomide, bir Lyman-alfa blob (LAB), Lyman-alfa emisyon hattını yayan büyük bir gaz konsantrasyonudur. LAB'ler, Evrendeki bilinen en büyük bireysel objelerden bazılarıdır. Bu gazlı yapılardan bazıları 400 000 ışıkyılı genişliğindedir. Şimdiye kadar, Lyman-alfa emisyon hattının ultraviyole doğası nedeniyle yalnızca yüksek kırmızıya kayma evreninde bulundular. Yerkürenin atmosferi UV fotonlarını filtrelemede çok etkili olduğundan, Lyman-alfa fotonlarının atmosferden iletilebilmesi için kırmızıya kayması gerekir. 

En ünlü Lyman-alfa bloblar 2000 yılında Steidel ve diğer bazı biliimciler tarafından keşfedilmiştir. Matsuda ve diğerleri, Japonya Ulusal Astronomi Gözlemevinin Subaru Teleskopunu kullanarak, LAB araştırmalarını genişletti ve Steidel ve arkadaşları kendi alanlarında, hepsi orijinallerinden daha küçük olmasına rağmen 30'dan fazla yeni LAB buldu.

Bu LAB'ler, 200 milyon ışıkyılından daha geniş bir yapı oluşturmaktadır. LAB'lerin yüksek kırmızıya kayma evrenindeki gökadaların aşırı yoğunluklarını izleyip izlemediği (örneğin, genişletilmiş Lyman-alfa halolara da sahip olan yüksek kırmızıya kaymalı radyo gökadaları gibi), veya Lyman-alfa emisyon hattını hangi mekanizmanın ürettiği şu anda bilinmemektedir. LAB'lerin çevredeki galaksilere nasıl bağlandığı. Lyman-alfa bloblar (lekeler), galaksilerin nasıl oluştuğunu belirlemek için değerli ipuçları içerebilir.

En masi Lymanf-alfa bloblar, Tristan Friedrich ve diğerleri (2021), (2000), Francis ve diğerleri (2001), Matsuda ve diğerleri (2004), Dey ve diğerleri (2005), Nilsson ve diğerleri (2006), ve Smith & Jarvis ve diğerleri (2007) tarafından keşfedilmiştir.


(a) Dev Lyman-alpha blob LAB-1 (solda) ve nispeten yakından bakıldığında nasıl görünebileceğine dair artistik resmi (sağda), (b) Aquarius takımyıldızındaki Lyman-alpha blob LAB-1'in, Çok Büyük Teleskopta FORS enstrümanı ile çekilen iki farklı görüntünün bileşimi (ESO / M. Hayes)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Lyman-alpha_blob

13 Mart 2022

 

GERİ (nebulalar)