Kütleye Göre Sınıflandırma (classification by mass)

Özel relativitede (fizikte özel relativite, uzay ve zaman arasındaki bağımlılığa ilişkin fiziksel teorinin deneysel olarak doğrulanmasıdır), hareketsiz haldeki bir partikülün kütlesi kütle x ışık hızının karesine (E = m.c²) eşittir; yani, kütle enerji açısından veya enerji kütle açısından ifade edilebilir. Bir partikül bir referans frame sahipse (referans bir frame, soyut bir koordinat sistemi ve fiziksel referans noktalarından oluşur) hareketsizdir; dolayısıyla pozitif bir hareketsiz kütleye sahiptir; buna ‘masif’ denir.

Tüm kompozit partiküller masiftit. Bayonlar (‘ağır’ demek), mezonlardan (‘orta derecede’ demek) daha büyük kütleye sahiptir; her ikisi de leptonlardan (‘hafif ağırlıklı’ demek) daha ağırdır. Fakat en ağır lepton (tau partiküller), baryonların iki en hafif çeşnisinden (çekirdek parçaları) daha ağırdır. Bir elektrik yükü taşıyan herhangi bir partikül ise masiftir. Tüm kütlesiz partiküller (değişmeyen kütleleri sıfırdır) elementerdir; bunlar foton ve gluondur.

Mezonlar

Mezonlar, bir kuark-antikuark çiftinden oluşan orta derece kütle partiküllerdir. Üç kuark kombinasyonlara baryonlar denir. Mezonlar bozondur, baryonlar ise fermiyondur. Yakın zamanlarda pentakuarklar denilen beş kuarklı oluşumların varlığı da gözlenmiştir. Etalonlar (h), Pionlar (p⁺, p^-, p⁰), Kaonlar (K⁺, K^-, K₀).

Tipik örnekler:

Baryonlar

Baryonlar masif partiküllerdir; standart modelde üç kuarktan oluşur. Proton ve nötron bu sınıf partiküllerdendir. Diğer baryonlar delta, lambda, sigma, X_i ve omega partiküllerdir. Baryonlar mezonlardan farklıdır; mezonlar sadece iki kuark içerirler. Baryonlar ve mezonlar, hadronlar sınıfını oluşturur; bunlar yüksek kuvvetle etkileşirler (hadronların doğasında o kadar güçlü bir kuvvet vardır ki yeni masif partiküller üretebilirler). Baryonlar fermiyon, mezonlar ise bozondur.

Aşağıda bazı tipik örnekler verilmiştir.

 9 Eylül 2019

GERİ (astrofizik)

GERİ (partikül fiziği standart model)

GERİ (sınıflandırma)