Kuark Modeli (quark model)

Partikül fiziğinde kuark modeli hadronlar için (valens kuarkları açısından) bir sınıflandırma şemasıdır; kuarklar ve antikuarklar, hadronların kuantum sayısını yükseltir. Kuark modeli,’flavor (çeşni) SU(3)’ veya 1950'lerden başlayarak 1960'lı yıllara kadar keşfedilen çok sayıda daha hafif hadronu organize eden başarılı sınıflandırma şeması olan Sekiz Katlı Yol'un temelini oluşturur.

Kuark modeli 1964'te Murray Gell-Mann ve George Zweig tarafından birbirlerinden bağımsız olarak ortaya atılmıştır. Kuarklar hodronlar için oluşturulan bir düzenlenim şemasının parçaları olarak tanıtıldı ve 1968 yılına kadar onların varlığı ile ilgili çok az fiziksel kanıt bulunuyordu. Altı kuarkın tamamı hızlandırıcı deneylerinde gözlemlendi, keşfedilen son kuark olan üst kuark ilk kez 1995'te Fermilab'da gözlendi. Günümüzde kuark modeli, Standart Model kuantum alan teorisinin güçlü ve elektrozayıf partikül etkileşimlerinin bir bileşeni olarak benimsenmiştir.

Hadronlar gerçek temel partiküller değildirler ve hadronların kuantum sayılarınıa yol açan valens (değerlik) kuarkları ve antikuarkların bağlı durumları olarak görülebilirler. Bu kuantum sayıları hadronları tanımlayan etiketlerdir ve iki çeşittir:
·         Birincisi, Poincaré simetrisinden gelir;  JPC, J, P ve C sırasıyla toplam açısal momentum, P-simetri ve C-simetri anlamına gelir.
·         İkincisi, izospin, gariplik, çekicilik vb.gibi çeşni kuantum sayılarıdır; kuarkları birbirine bağlayan güçlü etkileşimler bu kuantum sayılarına duyarsızdır, bu nedenle bunların varyasyonu, aynı çeşni katındaki hadronlar arasında sistematik kütle ve birleşme ilişkilerine yol açar.

Tüm kuarklara bir baryon numarası ⅓ verilir. Yukarı, tılsım ve üst kuarkların elektrik yükü + ⅔, aşağı, acaip ve alt kuarkların elektrik yükü −⅓ 'dür. Antikuarkların zıt kuantum sayıları vardır. Kuarklar -½ spinli-partiküllerdir ve dolayısıyla fermiyondur. Her kuark veya antikuark, Gell-Mann − Nishijima formülüne ayrı ayrı uyar.

Mezonlar bir valens kuark−antikuark çiftinden yapılırken (yani bir baryon numarası 0), baryonlar üç kuarktan oluşur (baryon numarası 1'dir). Burada, yaklaşık bir lezzet SU(3) simetrisi oluşturan kuarkın yukarı, aşağı ve acaip çeşnileri için kuark modeli dikkate alınmıştır.

 Bir nonet oluşumu; (a) spini 0 olan psödoskalar mezonlarda, (b) spini 1 olan mezonlarda


https://tr.wikipedia.org/wiki/Kuark_modeli
https://en.wikipedia.org/wiki/Quark_model

10 Şubat 2020


GERİ (standart model; teoriler birleşecek mi??)