Koruma biyolojisi, türleri, yaşam alanlarını ve ekosistemleri aşırı yok olma oranlarından ve biyotik etkileşimlerin erozyonundan korumak amacıyla doğanın ve Dünya'nın biyolojik çeşitliliğinin korunması üzerine yapılan çalışmadır. Doğa bilimleri, sosyal bilimler ve doğal kaynak yönetimi uygulamalarından yararlanan disiplinlerarası bir konudur. Koruma etiği, koruma biyolojisinin bulgularına dayanmaktadır.
Koruma Biyolojisi Nedir?
'Görev odaklı bir kriz disiplini' olduğu söylenen koruma biyolojisi
(Soulé 1986), biyolojik çeşitlilik kaybını ele almak için geliştirilmiş çok
disiplinli bir bilimdir. Koruma biyolojisinin iki temel hedefi vardır: 1.
İnsanın biyolojik çeşitlilik üzerindeki etkilerini değerlendirmek ve 2.
Türlerin yok olmasını önlemek için pratik yaklaşımlar geliştirmek (Soulé 1986,
Wilson 1992). Alan, koruma politikasını, ekoloji, demografi, taksonomi ve
genetik alanlarındaki teorilerle bütünleştirmeyi amaçlamaktadır. Bu
disiplinlerin her birinin altında yatan ilkelerin, türlerin ve ekosistemlerin
yönetimi, tutsak yetiştirme ve yeniden yerleştirme, genetik analizler ve
habitat restorasyonu üzerinde doğrudan etkileri vardır.
Koruma biyolojisi kavramı Dasmann (1968) ve Ehrenfeld (1970) tarafından
ortaya atılmıştır. Soulé & Wilcox'un (1980) katkısı, Koruma Biyolojisi:
Evrimsel Ekolojik Perspektif, disiplinin gelişmesinde bir itici güç görevi
gördü. Sonraki altı yıl boyunca birçok bilim insanı kendilerini koruma biyologları
olarak adlandırmaya başladı. ….
Bir disiplin olarak koruma biyolojisi, yönetim kararlarına
uygulanabilecek belirli sorulara yanıtlar sağlamayı amaçlamaktadır. Ana amaç,
türleri ve biyolojik topluluklarını korumak için uygulanabilir yöntemler
oluşturmaktır. Tehdit altındaki türlerin korunması, doğa rezervlerinin
tasarlanması, küçük popülasyonlarda genetik çeşitliliğin korunmasına yönelik
ıslah programlarının başlatılması ve koruma kaygılarının yerel halkın
ihtiyaçlarıyla uzlaştırılmasında en iyi stratejilerin belirlenmesi için özel
yöntemler geliştirilmiştir (Primrack 1993). Bunun başarılı olması için koruma
topluluğunun tüm sektörleri arasında iletişim gereklidir.
Koruma biyolojisinde teori ve pratik arasındaki arayüz, özellikle
kaynak yöneticileri açısından bir ölçüde ihmal edilmiştir (Soulé 1986).
Topluluk ve ekosistem yapısını ve işleyişini güvenilir tahminler yapabilecek
kadar iyi anlamadığımız için belirsizlik, bilim adamlarının yöneticilere somut
cevaplar vermesini engelledi. İstatistiksel ve hesaplamalı araçların
mevcudiyeti, koruma biyolojisindeki belirsizlik sorununu ele almada kritik olan
analitik yöntemlerin geliştirilmesinde ayrılmaz bir rol oynamıştır.
Popülasyon canlılığı analizi, Bayesian istatistikleri ve karar analizi
gibi yönetim araçları, koruma kararlarının alınmasına yönelik 'objektif' yöntemler
sağlamak üzere geliştirilmiştir. Bu yaklaşımlar koruma biyolojisinin bir fikirden
bir disipline dönüşmesinde anahtar rol oynamıştır. (nature)
https://en.wikipedia.org/wiki/Conservation_biology
27
Haziran 2024
GERİ (biyoloji)
