Kişiliğin gelişimi, bir bireyi kişilerarası davranış özellikleri açısından ayıran bütünleştirici özelliklerin dinamik inşasını ve dağılmasını kapsar.
Kişilik
gelişimi sürekli değişmektedir; bağlamsal faktörlere ve yaşamı değiştiren
deneyimlere tabidir. Kişilik gelişimi aynı zamanda tanım olarak boyutsaldır ve
doğası gereği özneldir.
Yani
kişilik gelişimi, yoğunluk ve değişim derecelerinde değişen bir süreklilik olarak
görülebilir. Doğası gereği özneldir, çünkü kavramsallaştırması beklenen davranış,
kendini ifade etme ve kişisel gelişimin sosyal normlarına dayanır.
Kişilik
psikolojisindeki baskın bakış açısı, kişiliğin erken dönemde ortaya çıktığını ve
kişinin yaşamı boyunca gelişmeye devam ettiğini göstermektedir.
Yetişkin
kişilik özelliklerinin bebek mizacında bir temele sahip olduğuna inanılmaktadır;
bu, eğilim ve davranıştaki bireysel farklılıkların yaşamın erken dönemlerinde,
potansiyel olarak bilinçli kendini temsil dili gelişmeden önce ortaya çıktığı
anlamına gelir.
Beş
Faktör Kişilik Modeli ((nevrotiklik, dışadönüklük, deneyime açıklık, uyumluluk
ve vicdanlılık), çocukluk mizacının boyutlarıyla eşleşir. Bunlar, karşılık
gelen kişilik özelliklerinin
seviyelerindeki bireysel farklılıkların genç yaşlardan itibaren mevcut
olduğunu göstermektedir.
Kişilik
özellikleri, genellikle yaşamın ilerleyen dönemlerinde, değişimde bireysel
farklılıklar gösterir. Bu model genetik, çevresel, işlemsel ve stokastik
faktörlerden etkilenir.
·
Genetik: Genetiğin kişinin kişilik gelişimi
üzerinde etkisi olabilir. Genler bir nesilden diğerine aktarılır ve kişinin
varlığının özelliklerini içerir. Kişilik, birlikte hareket eden birçok genden
etkilenebilir.
·
Çevresel: Paylaşılan çevresel etkilerin kişiliği
şekillendirmedeki zayıflığı birçok psikoloğu şaşırttı ve kardeşleri birbirinden
ayıran çevresel etkiler olan paylaşılmayan çevresel etkiler üzerine
araştırmaları teşvik etti.
·
Gen-çevre etkileşimleri: Araştırmaların bir
sonucu, kişiliğin gelişiminin kişinin genetiği, kişinin çevresi ve kişinin
genetiği ile çevresi arasındaki etkileşim ile ilişkili olarak gerçekleştiğini
göstermektedir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Personality_development
6 Mart
2024
GERİ (sosyalbilimler anasayfa)