Hukuk, davranışı düzenlemek için sosyal veya devlet kurumları tarafından oluşturulan ve uygulanabilir bir kurallar bütünüdür,kesin tanımı uzun süredir devam eden bir tartışma konusudur. Çeşitli şekillerde bir bilim ve adalet sanatı olarak tanımlanmıştır. Devletin uyguladığı yasalar, bir grup yasama organı veya tek bir yasa koyucu tarafından yapılabilir ve bu da tüzüklerle sonuçlanır; kararnameler ve düzenlemeler yoluyla yürütme tarafından; veya genellikle genel hukuk yargı alanlarında emsal yoluyla hakimler tarafından belirlenir.
Özel
kişiler, anlaşmazlıkları standart mahkeme davalarına alternatif çözüm yollarını
benimseyen tahkim anlaşmaları da dahil olmak üzere yasal olarak bağlayıcı
sözleşmeler oluşturabilir. Yasaların oluşturulması, yazılı veya zımni bir
anayasadan ve burada kodlanan haklardan etkilenebilir. Yasa siyaseti,
ekonomiyi, tarihi ve toplumu çeşitli şekillerde şekillendirir ve aynı zamanda
insanlar arasındaki ilişkilerin aracısı olarak hizmet eder.
Hukuk
sistemleri, karşılaştırmalı hukukta analiz edilen farklılıklarla, yargı
bölgeleri arasında farklılık gösterir. Medeni hukuk yargı alanlarında, bir
yasama organı veya başka bir merkezi organ kanunu düzenler ve pekiştirir. Genel
hukuk sistemlerinde, hakimler emsal yoluyla bağlayıcı içtihatlar
oluşturabilirler, ancak zaman zaman bu durum bir yüksek mahkeme veya yasama
organı tarafından bozulabilir. Tarihsel olarak dini hukuk laik meseleleri
etkilemiştir, 21. yüzyıl itibarıyla bazı dini topluluklarda hâlâ
kullanılmaktadır. İslami prensiplere dayanan şeriat hukuku, aralarında İran ve
Suudi Arabistan'ın da bulunduğu birçok ülkede temel hukuk sistemi olarak
kullanılıyor.
Hukukun
kapsamı iki alana ayrılabilir:
·
Kamu hukuku; anayasa hukuku, idare hukuku ve
ceza hukuku dahil olmak üzere hükümeti ve toplumu ilgilendirir
·
Özel hukuk; sözleşmeler, mülkiyet, haksız fiil,
kusur ve ticaret hukuku gibi alanlarda taraflar arasındaki hukuki
uyuşmazlıklarla ilgilenmektedir.
Bu
ayrım medeni hukuk ülkelerinde, özellikle de ayrı bir idari mahkeme sistemine
sahip olan ülkelerde daha güçlüdür; aksine, kamu-özel hukuk ayrımı, ortak hukuk
alanlarında daha az belirgindir.
Hukuk,
yasal tarih, felsefe, ekonomik analiz ve sosyolojiye yönelik bilimsel bir
araştırma kaynağı sağlar. Hukuk aynı zamanda eşitlik, adalet ve adaletle ilgili
önemli ve karmaşık konuları da gündeme getirir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Law
12 Şubat 2024
GERİ (sosyalbilimler anasayfa)