İnsan ekolojisi, insanlarla, onların doğal, sosyal ve yapılı çevreleri arasındaki ilişkinin disiplinlerarası ve disiplinlerötesi bir çalışmasıdır. İnsan ekolojisi felsefesi ve çalışmasının, diğerlerinin yanı sıra ekoloji, coğrafya, sosyoloji, psikoloji, antropoloji, zooloji, epidemiyoloji, halk sağlığı ve ev ekonomisindeki gelişmelerle birlikte, yaygın bir geçmişi vardır.
İnsan
ekolojisi, insanların ilişkilerine dayanan bir analiz türü olarak tanımlanır.
Bu amaca yönelik olarak, insan ekolojistleri (sosyologları da içerebilir),
'daha geniş bakış açılarını' kapsayan geniş bir disiplin yelpazesinden farklı
bakış açılarını bütünleştirir. Disiplinlerarası Bir Derginin editörleri,insan
ekolojisindeki konuların kapsamı hakkında giriş niteliğinde bir açıklama yaptılar
(1972); ifadeleri, insan ekolojisinin disiplinlerarası doğasına geniş bir genel
bakış sağlar:
·
Çevreye ve çevresel değişime genetik, fizyolojik
ve sosyal uyum.
·
Ekosistemlerin korunmasında veya bozulmasında
sosyal, kültürel ve psikolojik faktörlerin rolü.
·
Nüfus yoğunluğunun sağlık, sosyal organizasyon
veya çevre kalitesi üzerindeki etkileri.
·
Kentsel ortamlarda yeni uyum sorunları.
·
Teknolojik ve çevresel değişimlerin ilişkileri.
·
Biyolojik ve kültürel adaptasyon çalışmalarında
birleştirici ilkelerin geliştirilmesi.
·
İnsanın biyolojik ve kültürel evrimindeki uyumsuzlukların
doğuşu.
·
Gıda kalitesi ve miktarının fiziksel ve
entelektüel performans ve demografik değişimle ilişkisi.
·
Bilgisayarların, uzaktan algılama cihazlarının
ve diğer yeni araç ve tekniklerin uygulanması.
Kırk
yıl sonra aynı dergide Daniel G. Bates (2012) disiplindeki süreklilik
çizgilerine ve onun değişme şekline dikkat çekiyor:
Günümüzde bireylerin
karşı karşıya olduğu sorunlara ve aktörlerin bunlarla nasıl başa çıktıklarına
daha fazla vurgu yapılıyor; bunun sonucunda insanlar, belirli bağlamlarda riski,
maliyetleri ve faydaları, stratejiler oluştururken ve optimize ederken bireysel
düzeyde karar alma sürecine daha fazla dikkat ediyor. Araştırmacılar kültürel
bir ekoloji veya hatta spesifik bir 'insan ekolojisi' modeli formüle etmeye
çalışmak yerine, çoğunlukla demografik, ekonomik ve evrimsel teorinin yanı sıra
alan ekolojisinden türetilen modellerden yararlanırlar.
https://en.wikipedia.org/wiki/Human_ecology
24 Mart 2024
GERİ (sosyalbilimler anasayfa)
