Hücre Kültürü (cell culture)

Hücre kültürü veya doku kültürü, hücrelerin genellikle doğal ortamlarının dışında, kontrollü koşullar altında büyütüldüğü süreçtir. İlgili hücreler canlı dokudan izole edildikten sonra dikkatli bir şekilde kontrol edilen koşullar altında muhafaza edilebilir. Bir kuvözde vücut sıcaklığında (37 0C) saklanmaları gerekir.

Bu koşullar her hücre tipine göre değişir, ancak genellikle temel besin maddelerini (amino asitler, karbonhidratlar, vitaminler, mineraller), büyüme faktörlerini, hormonları ve gazları (CO2, O2) ve fizyo-kimyasal ortamı (pH tamponu, ozmotik basınç, sıcaklık) sağlayan bir substrat veya zengin ortama sahip uygun bir kaptan oluşur.

Çoğu hücre, tek katmanlı (tek hücre kalınlığında) yapışkan bir kültür oluşturmak için bir yüzeye veya yapay bir alt tabakaya ihtiyaç duyarken diğerleri, bir süspansiyon kültürü olarak bir ortamda serbestçe yüzerek büyütülebilir. Bu genellikle et suyu veya agar gibi sıvı, yarı katı veya katı bir büyüme ortamının kullanılmasıyla kolaylaştırılır. Doku kültürü çoğunlukla hayvan hücrelerinin ve dokularının kültürünü ifade eder; daha spesifik bir terim olan bitki dokusu kültürü bitkiler için kullanılır.

Çoğu hücrenin ömrü genetik olarak belirlenir, ancak bazı hücre-kültürleme hücreleri, optimum koşullar sağlandığı takdirde süresiz olarak çoğalacak olan ölümsüz hücrelere 'dönüştürülmüştür'.

Uygulamada, 'hücre kültürü' terimi artık bitki dokusu kültürü, mantar kültürü ve mikrobiyolojik kültür gibi hücreleri de yetiştiren diğer kültür türlerinin aksine, çok hücreli ökaryotlardan, özellikle hayvan hücrelerinden türetilen hücrelerin kültürlenmesini ifade etmektedir. Hücre kültürünün tarihsel gelişimi ve yöntemleri, doku kültürü ve organ kültürününkilerle yakından ilişkilidir. Virüs kültürü, virüsler için konakçı olarak hücrelerle de ilişkilidir.

Orijinal doku kaynaklarından ayrılmış canlı hücre hatlarını(tek bir hücreden türeyen ve aynı genetik yapıyı içeren bir hücre popülasyonu) muhafaza etmeye yönelik laboratuvar tekniği, 20. yüzyılın ortalarında daha sağlam hale gelmiştir.


(a) 2D kültürün, 3D kültürün, çip üzerindeki organın ve in vivo (canlı içi, canda) çalışmanın şematik gösterimi (Wiki), (b) bir 3D kültür şeması (kosheeka)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Cell_culture

14 Temmuz 2024

 

GERİ (biyoloji)