Henry Yasası (Henry's law)

Kimyada Henry yasası, bir sıvıda çözünmüş gaz miktarının sıvının üzerindeki kısmi basınçla orantılı olduğunu belirten İngiliz kimyacı William Henry tarafından formüllendirilen bir gaz yasasıdır. Orantı faktörü Henry yasası sabiti olarak adlandırılır. 19. yüzyılın başlarında İngiliz kimyager William Henry, suyun absorpladığı gazların sayısı ile ilgili yayınında deneysel sonuçlarını şöyle açıklamıştır:

‘Gaz üzerindeki basıncın, normal atmosfer basıncının bir, iki veya daha fazla artırılması halinde, suyun absorplayacağı yoğunlaşmış gaz miktarı da bir, iki veya daha fazla olur’.

(Henry kanununun tanımlayabilecek bir örnek olarak, su altı dalgıçlarının kanındaki oksijen ve azotun derinliğine bağlı olarak çözünürlügün artmasıyla meydana gelen ‘dekompresyon hastalığı’ gösterilebilir.)


Bir gaz solutun (çözünen) bir sıvı içindeki çözünürlüğü, gazın sıvının üzerindeki kısmi basıncıyla doğru orantılıdır

Tanımlamalar:

KHpc: Konsantrasyonla tanımlanan Henry uçuculuğu (volatility)
KHpc = p / caq, L.atm.mol-1
KHpx: sulu-fazda karışım oranıyla tanımlanan Henry uçuculuğu
KHpx = p / x = 1 / Hxp, atm
Hcp: konsantrasyonla tanımlanan Henry çözünürlüğü
Hcp = caq/ p, mol.L-1.atm-1
Hcc: boyutsuz Henry çözünürlüğü
Hcc = caq/ cgaz boyutsuz
p: bileşenin gaz fazında dengedeki kısmi basıncı, c: bileşenin sulu fazdaki konsantrasyonu, x: karışım oranı, caq: bileşenin sulu fazdaki konsantrasyonu, cgaz: bileşenin gaz fazındaki konsantrasyonudur.

Henry'nin kanunu sabitlerinin büyük bir derlemesini Sander Atmos (2015) yayımlamıştır. Seçilen birkaç değer aşağıda tabloda gösterilmektedir.


Henry Yasası Sabitleri (298.15 K, suda)

KHpc = p / caq
L.atm.mol-1
Hcp = caq/ p
mol.L-1.atm-1
KHpx = p / x
atm
Hcc = caq/ cgaz
boyutsuz
O2
770
1.3×10−3
4.3×104
3.2×10−2
H2
1300
7.8×10−4
7.1×104
1.9×10−2
CO2
29
3.4×10−2
1.6×103
8.3×10−1
N2
1600
6.1×10−4
9.1×104
1.5×10−2
He
2700
3.7×10−4
1.5×105
9.1×10−3
Ne
2200
4.5×10−4
1.2×105
1.1×10−2
Ar
710
1.4×10−3
4.0×104
3.4×10−2
CO
1100
9.5×10−4
5.8×104
2.3×10−2


31 Temmuz 2019


GERİ (yasalar)
GERİ (astrofizik)
GERİ (gaz yasaları)