Ekolojide habitat, belirli bir türün hayatta kalmasını ve üremesini desteklemek gibi bir alanda mevcut olan kaynak dizisini, fiziksel ve biyotik faktörleri ifade eder. Bir türün yaşam alanı, bulunduğu ekolojik nişin* fiziksel tezahürü olarak görülebilir. Dolayısıyla 'habitat', 'habitat-tipi' teriminin daha uygun olduğu çevre veya bitki örtüsü toplulukları gibi kavramlardan temelde farklı olup, türe özgü bir terimdir.(ekolojik niş*: bir türün belirli bir çevre koşuluyla eşleşmesidir.)
·
Fiziksel faktörler, örneğin, toprak, nem, sıcaklık
aralığı ve ışık yoğunluğu.
·
Biyotik faktörler arasında gıdanın
bulunabilirliği ve yırtıcı hayvanların varlığı veya yokluğu yer alır.
Her
türün belirli habitat gereksinimleri vardır; genel habitat sahibi türler çok
çeşitli çevre koşullarında gelişebilirken, habitat uzmanı türler hayatta kalmak
için çok sınırlı sayıda faktöre ihtiyaç duyar. Bir türün yaşam alanı mutlaka
coğrafi bir bölgede bulunmayabilir; bir sapın içi, çürümüş bir kütük, bir kaya
veya bir yosun yığını olabilir; parazitik bir organizmanın yaşam alanı,
konakçının vücudu, konakçının vücudunun bir kısmı (sindirim sistemi gibi) veya
konakçının vücudundaki tek bir hücre olabilir.
Habitat-türleri,
belirli bir coğrafi alanın, özellikle bitki örtüsü ve iklimin özelliklerine
dayalı olarak farklı ortamların çevresel sınıflandırmalarıdır. Dolayısıyla
habitat tipleri tek bir türü değil, aynı bölgede yaşayan birden fazla türü
ifade eder. Örneğin karasal habitat türleri arasında orman, bozkır, otlak, yarı
kurak veya çöl yer alır. Tatlı su habitat türleri arasında bataklıklar,
akarsular, nehirler, göller ve göletler bulunur; deniz habitatı türleri
arasında tuzlu bataklıklar, sahil, gelgit bölgesi, haliçler, resifler, koylar,
açık deniz, deniz yatağı, derin su ve denizaltı menfezleri bulunur.
Habitat
türleri zamanla değişebilir. Değişimin nedenleri arasında,
·
şiddetli bir olay (bir yanardağın patlaması,
deprem, tsunami, kontrol edilemeyen yangın veya okyanus akıntılarındaki
değişiklik gibi) yer alabilir
·
buz tabakaları ve buzullar ilerledikçe ve geri
çekildikçe ve farklı hava koşulları yağış ve güneş radyasyonunda değişiklikler
getirdikçe, iklimdeki değişikliklerle birlikte değişim bin yıl boyunca daha
kademeli olarak meydana gelebilir.
Diğer
değişiklikler, ormanların yok edilmesi, eski otlakların sürülmesi, nehirlerin
yönünün değiştirilmesi ve baraj yapılması, bataklık arazilerin kurutulması ve
deniz yatağının taranması gibi insan faaliyetlerinin doğrudan bir sonucu olarak
ortaya çıkmaktadır. Yabancı türlerin ortaya çıkışı, artan yırtıcılık, kaynaklar
için rekabet veya yerli türlerin bağışıklığı olmayan zararlıların ve
hastalıkların ortaya çıkması yoluyla yerli yaban hayatı üzerinde yıkıcı bir
etkiye sahip olabilir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Habitat
29
Haziran 2024
GERİ (biyoloji)