Genetik Dönüşüm (genetic transformation)

Moleküler biyoloji ve genetikte dönüşüm (transformasyon), hücre zarı/zarları yoluyla çevresinden ekzojen genetik materyalin doğrudan alınması ve dahil edilmesinden kaynaklanan bir hücrenin genetik değişimidir. Dönüşümün gerçekleşebilmesi için, alıcı bakterinin, doğada açlık ve hücre yoğunluğu gibi çevresel koşullara zaman sınırlı bir tepki olarak ortaya çıkabilen ve ayrıca bir laboratuvarda indüklenebilen bir yeterlilik durumunda olması gerekir.

Ekzojen genetik materyalin bir bakteriden diğerine geçtiği yatay gen transferine yol açan üç süreç sayılabilir:

·         Transformasyon (genetik materyalin araya giren ortamdan geçmesi ve alımın tamamen alıcı bakteriye bağlı olması)

·         Konjugasyon (genetik materyalin doğrudan temas halinde iki bakteri hücresi arasında transferi)

·         Transdüksiyon (yabancı DNA'nın enjeksiyonu, bir bakteriyofaj virüsü tarafından konakçı bakteriye aktarılır).

2014 yılı itibariyle, Gram pozitif ve Gram negatif bakteriler arasında yaklaşık olarak eşit olarak bölünmüş 80 kadar bakteri türünün dönüşüm yeteneğine sahip olduğu biliniyordu; ancak raporların birçoğu tek makalelerle desteklendiğinden bu sayı fazla bir tahmin olabilir.

'Transformasyon' aynı zamanda, hayvan ve bitki hücreleri de dahil olmak üzere, bakteriyel olmayan hücrelere yeni genetik materyalin yerleştirilmesini tanımlamak için de kullanılabilir; ancak 'transformasyon' hayvan hücreleri açısından özel bir anlam taşıdığından ve kanserli bir duruma ilerlemeyi işaret ettiğinden, bu sürece genellikle 'transfeksiyon' adı verilir. (Transfeksiyon, çıplak veya saflaştırılmış nükleik asitlerin ökaryotik hücrelere kasıtlı olarak sokulması işlemidir.)


(a) Bakteriyel dönüşüm (byjus),(b) bakteriyel dönüşüm (Wiki), (c) bitki genetik dönüşümüne şematik genel bakış (researchgate)

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Genetic_transformation

13 Temmuz 2024

 

GERİ (biyoloji)