Evrimsel biyolojide fonksiyon (işlev), doğal seçilim yoluyla gelişen bir sistemde bazı obje veya süreçlerin (prosesler) ortaya çıkmasının nedenidir. Bu neden, tipik olarak klorofilin fotosentezde güneş ışığının enerjisini yakalamaya yardımcı olması gibi bir sonuca ulaşmasıdır. Dolayısıyla onu barındıran organizmanın hayatta kalma ve üreme olasılığı daha yüksektir, yani fonksiyon organizmanın uyumunu artırır.
Evrime
yardımcı olan bir özelliğe adaptasyon denir; diğer özellikler işlevsel olmayan spandreller
olabilir, ancak bunlar daha sonra evrim tarafından yeni işlevlere hizmet etmek
üzere seçilebilir.
Biyolojide
fonksiyon birçok şekilde tanımlanmıştır. Fizyolojide basitçe bir organın,
dokunun, hücrenin veya molekülün yaptığı şeydir.
Biyoloji
felsefesinde, doğal seçilim geleceğe yönelik herhangi bir hedef olmadan işliyor
olsa da, işlevden söz etmek kaçınılmaz olarak bir tür teleolojik amacı akla
getirir. Yine de biyologlar sıklıkla işlevin kısaltması olarak teleolojik dili
kullanırlar. Çağdaş biyoloji felsefesinde, biyolojik dünyadaki işlevin üç ana
açıklaması vardır: nedensel rol teorileri, seçilmiş etki ve amaca katkı.
Evrim-öncesi
biyolojide fonksiyon
Fizyolojide fonksiyon,
bir hayvandaki duyum veya hareket gibi, bir organizmadaki bir sistem tarafından
gerçekleştirilen bir aktivite veya süreçtir. Biçimin karşıtı olan bu işlev
kavramı (sırasıyla Aristoteles'in ergon ve morphê'si), klasik antik çağdaki
biyolojik açıklamaların merkezinde yer alıyordu. Daha modern zamanlarda bu,
1830 Cuvier-Geoffroy tartışmasının bir parçasını oluşturdu; Cuvier, bir
hayvanın yapısının işlevsel ihtiyaçları tarafından yönlendirildiğini
savunurken, Geoffroy her hayvanın yapısının ortak bir plandan değiştirildiğini
öne sürdü.
Evrimsel
biyolojide fonksiyon
Fonksiyon, hayvan
davranışında adaptasyon, evrimsel uygunluğa katkıda bulunma ve biyoloji
felsefesinde bir tür nedensel rol veya amaç da dahil olmak üzere çeşitli
şekillerde tanımlanabilir.
·
Adaptasyon: Evrimsel biyolojide işlevsel bir
karakteristik adaptasyon olarak, bir karakterin adaptif olup olmadığını
araştırmaya yönelik araştırma stratejisi ise adaptasyonculuk olarak bilinir.
Bir karakterin işlevsel olduğunu varsaymak araştırmada yararlı olsa da,
organizmaların bazı özellikleri işlevsel değildir, tesadüfi spandreller, komşu
fonksiyonel sistemlerin yan etkileri olarak oluşur.
·
Doğal seçilim: Doğal seçilim açısından
bakıldığında, biyolojik işlevler uyumluluğa katkıda bulunmak ve bir
organizmanın üremek için hayatta kalma şansını artırmak için vardır. Örneğin,
bir bitkideki klorofilin işlevi, fotosentez için güneş ışığının enerjisini yakalamaktır,
bu da evrimsel başarıya katkıda bulunur.
Dendritler
diğer nöronlardan mesajlar alır, mesaj daha sonra akson boyunca nöronun diğer
ucuna, ardından aksonun uçlarına ve sonra nöronlar arasındaki boşluğa doğru
hareket eder; buradan mesaj bir sonraki nörona geçebilir (askabiologist)
https://en.wikipedia.org/wiki/Function_(biology)
31
Mayıs 2024
GERİ (biyoloji)
